یکشنبه, ۲ دی , ۱۴۰۳ Sunday, 22 December , 2024 ساعت ×

تازه ها

برگزاری نشست علمی «شخصیت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) در منابع اسلامی» نشست نوزدهم ماه امامت برگزار شد مصاحبه با دکتر رضوانی یکی از نویسندگان کتاب الشیعة الإمامیه و عقائدهم الاجماعیة نخستین کارگاه تخصصی امام‌شناسی در دانشگاه فرهنگیان شیراز به مناسبت روز وحدت حوزه و دانشگاه برگزار شد نگاهی به کتاب «الشیعه الامامیه و عقائدهم الاجماعیه» میزبانی بنیاد بین‌المللی امامت از طلاب لرستان حوزه  علمیه آیت الله بروجردی(ره) اعضای شورای علمی و دبیرخانه کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی با آیت‌الله کریمی جهرمی دیدار کردند کارگاه روش پژوهش تاریخ برگزار شد جلسه علمی نقد و بررسی کتاب «الشيعة الامامية و عقائدهم الاجماعية» برگزار می‌گردد هجدهمین نشست ماه امامت با موضوع «الگوهای مطالعاتی تاریخ امامت» برگزار شد نشست علمی با عنوان «شخصیت و جایگاه حضرت صدیقه طاهره علیهاالسلام در مذاهب اسلامی» برگزار شد هجدهمین نشست ماه امامت برگزار می‌گردد کارگاه روش پژوهش تاریخ برگزار می‌گردد نشست علمی با عنوان «احیای عبقات‌الانوار پس از یک قرن انتظار» برگزار شد. سلسله نشست‌های فاطمی با موضوع «شخصیت و جایگاه حضرت صدیقه طاهره (سلام‌الله علیها)» برگزار می‌‌گردد. نشست علمی با عنوان «تبیین جامع نظام کلامی خطبه حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها)» برگزار شد آیین اختتامیه اولین دوره تفصیلی تربیت مناظره‌گر در پژوهشکده امامت برگزار شد. نشست تخصصی دانش افزایی فاطمی برگزار گردید قائم مقام و معاون فرهنگی و برخی مسئولین دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی از بنیاد بین‌المللی امامت بازدید کردند دوره تربیت مبلغ فاطمی برگزار شد نشست دانش افزایی معارف فاطمی برگزار شد هشتمین نشست احیاگران فرهنگ امامت با موضوع «نکوداشت آیت‌الله شهید سید محمدتقی موسوی اصفهانی رحمه‌الله صاحب کتاب مکیال‌المکارم» برگزار شد هفدهمین نشست ماه امامت با موضوع «تاریخ امامت؛ چیستی و مسئله شناسی» برگزار ‌گردید. شانزدهمین نشست ماه امامت با موضوع «بازخوانی تحولات امامت پژوهی در یکصد سال حوزه علمیه قم» برگزار شد دوره تربیت مبلغ فاطمی برگزار می‌گردد مجموعه دوره آموزشی تربیت مبلغ فاطمی برگزار می‌گردد دیدار معاون فرهنگی بنیاد بین‌المللی امامت با رئیس اتحادیه طلاب آفریقای جامعة المصطفی العالمیه برگزاری آیین افتتاحیه دوره سطح سه امامت مرکز تخصصی امام شناسی در کرمانشاه دیدار مدیر بنیاد بین المللی امامت با نماینده ولی‌فقیه در لرستان و امام جمعه‌ خرم آباد دیدار معاونین فرهنگی و پژوهش و برخی مدیران بنیاد بین‌المللی امامت با رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی جامعة المصطفی العالمیه آیین افتتاحیه سال تحصیلی جدید سطح سه در شهرستان گنبد با حضور مسئولین مرکز تخصصی امام شناسی برگزار گردید آیین افتتاحیه آغاز سال تحصیلی جدید مرکز تخصصی امام شناسی برگزار گردید نشست علمی گفتمان امامت و تقریب راهبردها و راهکارها برگزار گردید میرحامد حسین از محدوده جغرافیایی و زمانه خود فراتر عمل کرد رئیس بنیاد بین المللی امامت با متولی شرعی عتبه مقدسه عباسیه دیدار کردند فراخوان دوره تربیت و جذب پژوهشگر منتشر شد پیش نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین موسوی لکهنوی اردوی دوره تکمیلی امامت و مهدویت در مشهد معرفی دو فصلنامه علمی(الإمامة على ضوء الكتاب والسنة و العقل) اردوی علمی – فرهنگی طلاب و روحانیون منتخب دوره تربیت مربی امامت استان کرمانشاه   دیدار حجت الاسلام والمسلمین سید کمال حسینی ، نماینده جدید جامعة المصطفی در هندوستان با مدیران بنیاد بین المللی امامت دیدار معاون فرهنگی بنیاد بین المللی امامت با نماینده جامعة المصطفی العالمیة در ترکیه آغاز پذیرش رسمی دوره تخصصی سطح سه امامت در استان کرمانشاه دیدار نماینده مرکز پژوهش‌های عتبه علویه، شيخ سمير الخفاجي با مدیران بنیاد بین المللی امامت انتشار بیش از یکصد جلد از آثار مدرسه کلامی – فقهی لکهنو  و تدوین۱۲۰ پایان نامه با موضوع امامت آغاز شد سلسله نشست‌های علمی «امامت و ولایت اهل‌بیت» از منظر مذاهب اسلامی(روز اول) برگزار شد نشست علمی«ضرورت تبیین اندیشه‌های سلفی‌گری ایرانی» برگزار شد حقایق امامت را به مردم بگویید که حق جویان هیچ گاه از حق رویگردان نخواهند بود پیش همایش کنگره بین المللی علامه میرحامد حسین در لبنان برگزار می شود کل نظام جمهوری اسلامی ایران اعم از حوزه ها، دانشگاه ها و آموزش و پرورش، به تلاش علمی و آموزشی و پژوهشی و فرهنگی بنیاد بین المللی امامت نیاز جدی و مبرم دارند. همکاری دبیرخانه کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین با عتبه مقدسه عباسیه در انتشار نخستین ترجمه عربی کامل عبقات الانوار دیدار نماینده آیت الله العظمی سیستانی با مدیران و اساتید بنیاد بین المللی امامت نشست فاطمی در حوزه علمیه الزهرا (سلام‌الله‌علیها) گنبد کاووس برگزار شد بررسی حجّت خدا بودن حضرت زهرا (سلام الله علیها) فضایل و مناقب حضرت زهرا علیهاالسلام نشست تخصصی دانش‌افزایی فاطمی در نائین برگزار شد نشست تخصصی دانش‌افزایی فاطمی در مدرسه علمیه فاطمیه دامغان برگزار شد نشست تخصصی با عنوان «دانش افزایی فاطمی» در مدرسه علمیه عصمتیه برگزار شد

حدیث سدالابواب و روات آن
۳۰ خرداد ۱۴۰۱ - ۱۶:۰۲
شناسه : 1244
23
مقاله در روایات بی‌شماری آمده است: روزی پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، دستور دادند که همه درب‌های داخل مسجد جز درب منزل علی علیه‌السلام بسته شود. این درب‌ها که همگی به خانه‌های اهل قریش راه داشت، اعتراض آنان را نیز برانگیخت. زیرا این فرمان الهی، فضیلتی را به امیرالمؤمنین اختصاص می‌داد که آنان از این فیض محروم می‌کرد. فضیلتی که به اثبات عملی آیه تطهیر می‌انجامید.
نویسنده : مرتضی میرکو منبع : صفحات ۱۰۲ تا ۱۰۴ جلد ۳ کتاب الصحیح من سیره الامام علی علیه‌السلام علامه سید جعفر مرتضی عاملی
پ
پ

 

در روایات بی‌شماری آمده است: روزی پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله، دستور دادند که همه درب‌های داخل مسجد جز درب منزل علی علیه‌السلام بسته شود. این درب‌ها که همگی به خانه‌های اهل قریش راه داشت، اعتراض آنان را نیز برانگیخت. زیرا این فرمان الهی، فضیلتی را به امیرالمؤمنین اختصاص می‌داد که آنان از این فیض محروم می‌کرد. فضیلتی که به اثبات عملی آیه تطهیر می‌انجامید.

پیامبر اسلام در سال دوم و یا سوم پس از هجرت دستور داد، همه درب‌هایی که به مسجد باز می‌شود، بسته شود و فقط درب خانه علی علیه‌السلام باز بماند.

ولوله شدیدی بین مردم به پا شد. به خصوص زمانی که فهمیدند علی علیه‌السلام می‌تواند در همه حالات وارد مسجد شود. این همان چیزی است که در نصوصی کثیری بدان تصریح شده است. یعنی این واقعه در حقیقت یک تأویل عملی برای تثبیت آیه تطهیر است.

ما می‌توانیم از این واقعه و نص آیه تطهیر بفهمیم، آن جنابتی که آدمی را از ورود به مسجد منع می‌کند، در رابطه با علی علیه‌السلام تحقق نمی‌یابد.

به هر حال مردم به خصوص قریش وقتی این دستور را شنیدند به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله گفتند:« آیا درب‌های خانه‌های ما را می‌بندی اما درب‌ خانه علی علیه‌السلام را رها می‌کنی؟!»

و پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز به آنها می‌فرمود:« آن درب‌ها نه به دستور من بسته و نه به دستور من باز می‌شوند.»

و در بعضی از نصوص دیگر آمده است که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله فرمود:« من از سوی خودم این دستور را صادر نکردم همانا من بنده‌ای مأمورم. من شما را به انجام آن کار امر نکردم بلکه من تنها از آنچه که به من وحی می‌شود تبعیت کردم.»

در نص دیگری نیز آمده است که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از منبر بالا رفت و دو مرتبه دستورش را صادر کرد. سپس آنها هر بار از این فرمان سرپیچی کردند. سرانجام رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله برای بار سوم با عصبانیت آن دستور را ابلاغ کرد. و مردم نیز پس از آن بود که از این دستور تبعیت کردند.

نصوص فراوانی خشم پیامبر را تأکید و تأیید می‌کنند که هیچ راه گریزی برای شک کردن در آن وجود ندارد.

عده‌ای نیز می‌گویند: همانا حمزه در حالی که اشک از چشمانش جاری می‌شد، پارچه مخمل قرمز رنگی را به سر کشید و از مسجد خارج شد. سپس رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله رو به او کرد و فرمود:« من تو را اخراج و علی علیه‌السلام را سکنی نگزیدم. بلکه به خدا قسم این خدا بود که علی علیه‌السلام را در مسجد جای داد.»[۱]

بلکه در نص دیگری نیز آمده است: رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله به علی علیه‌السلام فرمود:« برو و به آنها دستور بده که درب‌هایشان را ببندند.» علی علیه‌السلام به سمتشان رفت و دستور پیامبر را ابلاغ کرد. و همه آنها تبعیت کردند الا حمزه. سپس علی علیه‌السلام به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله گفت:« ای رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله ! همه درب‌هایشان را بستند الا حمزه.» پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله نیز جواب داد:« به حمزه بگو که محل درب خانه‌ات را تغییر بده.» علی علیه‌السلام نیز به او گفت:« رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله به تو امر کرده است که مکان درب منزلت را تغییر دهی.» سپس او نیز چنین کرد. پس هنگامی که علی به سوی او برگشت او نماز می‌خواند. او به علی علیه‌السلام گفت:« به خانه‌ات برگرد.»[۲]

در نص دیگری نیز آمده است منادی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله مسلمین را به بستن درب‌های منزلشان دستور داد. اما هیچ یک از آنان از این دستور اطاعت نکرد. سرانجام خود رسول خدا در مرتبه سوم خارج شد و فرمود:« قبل از آنکه بر شما عذاب الهی نازل شود درب منازلتان را ببندید.»

تا آنجا که اعتراض کردند و گفتند:« درب منازل ما را می‌بندی اما درب منزل علی که از همه ما کوچکتر است را رها می‌کنی؟» گروهی دیگر پاسخ دادند:« به خاطر رابطه خویشاوندیش به علی چنین دستوری نداده است.» و گروه دیگر جواب دادند:« حمزه نزدیک‌تر از علی است. او برادر رضاعی پیامبر است پس چرا با او نیز چنین کرده است؟»[۳]

این نکته نیز حائز اهمیت است که درب‌های باز شده در مسجد، همگی درب منازل مهاجرین بود. شاهد این مطلب قول امیرالمؤمنین است. علی علیه‌السلام آنجا که اهل شوری ایشان را برای مشورت طلب می‌کنند، فرمود:« آیا جز من کس دیگری هست که در کتاب خدا مطهر خوانده شده باشد. آن هم زمانی که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله درب منازل همه اهل قریش را بسته و درب منزل مرا باز گشودند؟ »[۴]

 

روات این حدیث و میزان اعتبار آن

جوینی می‌گوید:« حدیث (سد الابواب) از طریق سی نفر از صحابه نقل شده است که غریب‌ترین[۵] آن حدیث عبدالله بن عباس است.»[۶]

و سیوطی نیز در رابطه با این حدیث گفته است که آن را از حدود چهل طریق نقل کرده‌اند. که شیخ مظفر نیز بر همین نظر قائل است.[۷]

و از روات این حدیث نیز کسانی را ذکر کرده‌اند که عبارتند از: علی علیه‌السلام ، عمر بن خطاب، پسر او عبدالله، زید بن ارقم، براء بن عازب، عبدالله بن عباس، ابوسعید خدری، جابر بن سمره، ابوحازم الاشجعی، جابر بن عبدالله، عائشه، سعد بن ابی وقاس، انس بن مالک، بریده، ابورافع مولی رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله، حذیفه بن اسید غفاری، ابن مسعود، ابوذر غفاری، ام سلمه ام المؤمنین و نیزعبدالمطلب بن عبدالله بن حنطب ابو الحمراء، و حبه العرنی، کیسان البراد و .

 

 پی نوشتها

صفحات ۱۰۲ تا ۱۰۴ جلد ۳ کتاب الصحیح من سیره الامام علی علیه‌السلام / علامه سید جعفر مرتضی عاملی- تهیه و تنظیم: مرتضی میرکو

[۱]. راجع النصوص المتقدمه فی المصادر التالیه: مسند أحمد ج۴ ص۳۶۹ وج۲ ص۲۶ وج۱ ص۱۷۵ و ۳۳۱ ومجمع الزوائد ج۹ ص۱۱۴ و ۱۱۵ و ۱۲۰ والخصائص للنسائی ص۷۲ ـ ۷۵ ومستدرک الحاکم ج۳ ص۱۲۵ و ۱۱۷ و ۱۳۴ وتلخیصه للذهبی (بهامشه)، والقول المسدد ص۱۹ ـ ۲۶ وأحکام القرآن للجصاص ج۲ ص۲۰۴ ومعرفه علوم الحدیث ص۹۹ ونزل الأبرار ص۶۹ وفتح الباری ج۷ ص۱۲ ـ ۱۴ وإرشاد الساری ج۶ ص۸۴ و ۸۵ ووفاء الوفاء للسمهودی ج۲ ص۴۷۴ ـ ۴۸۰ وبحار الأنوار ج۳۹ ص۱۹ ـ ۳۴ عن کثیر من المصادر، والبدایه والنهایه ج۷ ص۳۴۲ واللآلی المصنوعه ج۱ ص۳۴۶ و ۳۵۴ والصواعق المحرقه ص۱۲۱ و ۱۲۲ و ۱۲۵ والمناقب للخوارزمی ص۲۱۴ و ۲۳۵ و ۲۳۸ وفرائد السمطین ج۱ ص۲۰۵ ـ ۲۰۸ ومناقب الإمام علی لابن المغازلی ۲۵۲ و ۲۶۱ وسنن الترمذی ج۵ ص۶۳۹ ـ ۶۴۱ وکنز العمال ج۱۵ ص۹۶ و ۱۰۱ و ۱۲۰ و ۱۵۵ وأنساب الأشراف (بتحقیق المحمودی) ج۲ ص۱۰۶ والإصابه ج۲ ص۵۰۹ وفضائل الخمسه ج۱ ص۲۳۱ وج۲ ص۱۴۹ ـ ۱۵۷ وحلیه الأولیاء ج۴ ص۱۵۳ والطرائف لابن طاووس۶۰ ـ ۶۳ وترجمه الإمام علی >علیه السلام من تاریخ ابن عساکر (بتحقیق المحمودی) ج۱ ص۲۵۲ ـ ۲۸۱ و ۳۲۷ و ۲۱۹ وکفایه الطالب ص۲۰۱ ـ ۲۰۴ وتذکره الخواص ص۴۱ وتاریخ بغداد ج۷ ص۲۰۵ والدر المنثور ج۳ ص۳۱۴ وعلل الشرایع ص۲۰۱ و ۲۰۲ وکشف الغمه للأربلی ج۱ ص۳۳۰ ـ ۳۳۵ وینابیع الموده ص۲۸۳ ومنتخب کنز العمال (بهامش مسند أحمد) ج۵ ص۲۹ وذخائر العقبى ص۷۶ و ۷۷ و ۸۷ ولسان المیزان ج۴ ص۱۶۵ وراجع: سنن البیهقی ج۷ ص۶۵ وشرح نهج البلاغه للمعتزلی ج۹ ص۱۹۵ والغدیر ج۳ ص۲۰۱ ـ ۲۱۵ وج۱۰ ص۶۸ عن غیر واحد ممن تقدم، وإحقاق الحق (الملحقات) ج۵ من ص۵۴۰ حتى ص۵۸۶ عن کثیر ممن تقدم وعن الحاوی للفتاوى ج۲ ص۱۵ وغیره من المصادر.

 

وقد نقلنا بالواسطه عن: غایه المرام ص۶۴۰ وأرجح المطالب (ط لاهور) ص۴۲۱ والکشاف ج۱ ص۳۶۶ وأحکام القرآن للجصاص ج۲ ص۲۴۸ وأخبار القضاه ج۳ ص۱۴۹ والخصائص الکبرى ج۲ ص۲۴۳ ورواه أیضاً: الطبرانی فی الکبیر والأوسط، وأبا یعلى، وسعید بن منصور، والضیاء فی المختاره، والکلاباذی، والبزار، والعقیلی، وابن السمان، وکثیر غیرهم.

 

[۲]. کنز العمال ج۱۵ ص۱۵۵ و ۱۵۶ / (ط مؤسسه الرساله) ج۱۳ ص۱۷۵ عن البزار ؛ وفاء الوفاء ج۲ ص۴۷۸ ؛ مجمع الزوائد ج۹ ص۱۱۵ بإسناد رجاله ثقات، إلا حبه العرنی وهو ثقه، وذکره الأمینی فی الغدیر ج۳ ص۲۰۸ عن المجمع ؛ السیره الحلبیه ج۳ ص۳۴۶ / (ط دار المعرفه) ج۳ ص۴۶۰ / شرح إحقاق الحق (الملحقات) ج۱۶ ص۳۴۹ / ج۲۳ ص۹۱ و ۹۶٫

 

[۳]. وفاء الوفاء ج۲ ص۴۷۸ و ۴۷۹ عن ابن زباله، ویحیى ؛ شرح إحقاق الحق (الملحقات) ج۵ ص۵۶۶ عن تاریخ المدینه المنوره (ط مصر) ج۱ ص۳۳۹ ؛ شرح الأخبار ج۲ ص۱۸۰٫

 

[۴]. اللآلی المصنوعه ج۱ ص۳۶۲ وکنز العمال (ط مؤسسه الرساله) ج۵ ص۷۲۵ وشرح إحقاق الحق (الملحقات) ج۳۱ ص۳۲۴ وضعفاء العقیلی ج۱ ص۲۱۱٫

 

[۵]. حافظ قسطنطینی در کتاب نتیجه النظر فی نقطه الفکر درباره حدیث غریب می‌گوید قسم چهارم از اقسام حدیث حدیث غریب می‌باشد که راوی حدیث آن در نقل منفرد است  و برای آن غریب نامیده شده که از افاده علمی دور است. (ثمی بذالک غریباً لبعده عن افاده العلم) ص ۷۱

 

[۶]. فرائد السمطین ج۱ ص۲۰۸ ؛ غایه المرام ج۶ ص۲۴۲٫

 

[۷]. دلائل الصدق ج۲ ص۲۶۶٫

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.