چکیده:
روایات سد الابواب به معنای حدیث بستن درب‌ها، به روایاتی اطلاق میگردد که بر اساس آن‌ها، خداوند به پیامبرش (ص) وحی فرمود که درب تمام خانه‌هایی که به سوی مسجد نبوی باز می‌شود را به جز درب خانه‌ی علی(ع)، سد کند. کتب روایی اهل‌سنت، این حدیث را در مورد ابوبکر نیز نقل کرده‌اند که پیامبر (ص)، دستور داد تا تمام درها را به جز درب خانه‌ی ابوبکر، سدّ کنند. در مورد ضرورت این پژوهش و نیاز آن به میان‌رشتگی، افزودنی است که علوم حدیث، همواره از چاشنی تعصّبات و جانب‌داری‌های مذهبی برخودار بوده است و به همین دلیل، اختلافات بسیاری در آن به چشم می‌خورد. یکی از این اختلافات، اعتبار روایات سدّ الأبواب است که در مورد ابوبکر نقل شده است که کم و کیف این اختلافات در آثار دیگر به تفصیل بیان شده است.
نوشتار حاضر، در صدد آن است تا از رهرو پژوهشی میان‌رشته‌ای در دو نوع روشی و نظری، و با تطبیق و تلفیق علوم حدیثی و علم تاریخ، به تحلیل و بررسی این روایت و واکاوی اعتبار آن بپردازد و در این راه، سعی بر آن است تا با تطبیق داده‌های تاریخی مرتبط با داده‌های علوم حدیثی در مورد روایات مورد بحث، و نیز تحلیل داده‌ها، به بررسی موضوع مورد بحث مبادرت ورزد. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، روایات سدّ الابواب در مورد ابوبکر، با مسلّمات تاریخی در تعارض است؛ چرا که منزل ابوبکر در زمان صدور این حدیث، در مدینه نبود؛ بلکه در یکی از وادی‌های اطراف مدینه به نام سُنح قرار داشت که از مسلمات تاریخی است که مورخان فریقین، آن را نقل کرده‌اند. بر این اساس، به نظر می‌رسد که روایات موردبحث، روایاتی جعلی باشد که در زمان بنی‌امیّه و برای اعتبار بخشیدن به مذهب خلفا، و در نتیجه افزایش نفوذ و قدرت و ثبات سیاسی وضع شده باشد.
جهت دریافت متن کامل مقاله اینجا را کلیک نمایید
ثبت دیدگاه