دوره در یک نگاه
کلیات رشته
عنوان رشته، «امامت با گرایش امامشناسی» است.
رشته آموزشی – پژوهشی «امامت» با گرایشهای مذکور، چهارمین مقطع از مقاطع حوزوی و یکی از رشتههای حوزه دانشی «کلام، ادیان، فرق و مذاهب» است که در آن طلاب، ضمن بررسی تحلیلی و استدلالی مبانی و مسائل امامت و ولایت اهلبیت علیهمالسلام و نقد و ارزیابی نظریههای سایر مذاهب اسلامی، نسبت به افزایش توان پاسخگویی به نیازهای علمی و تخصصی، توان تحقیق، تحلیل، بررسی تطبیقی و نظریه پردازی درباره مسائل امامت را پیدا میکنند و در پایان، موفق به دریافت دانش نامه سطح ۴ در رشته «امامت» با یکی از گرایشهای «امامشناسی» و یا «تطبیقی بینالمذاهب» میشوند.
نظام آموزشی این رشته در سطح چهار، نیمسالی، درسی و حضوری است. طول دوره با احتساب پایاننامه، حداقل ۱۰ و حداكثر ۱۲ نیمسال خواهد بود.
شرایط پذیرش
- احراز صلاحیتهای عمومی و اخلاقی؛
- دارا بودن مدرک علمی سطح سه رشته امامت؛
تبصره: پذیرش طلاب دارای مدرك علمی سطح سه در سایر رشتههای حوزه دانشی کلام، ادیان، مذاهب و فِرق مشروط به گذراندن دروس پیشنیاز، مجاز است.
- قبولی در سنجش علمی؛
- احراز تواناییهای لازم در مهارتهای خواندن، درك مطلب و نگارش به زبان عربی از طریق برگزاری آزمون و یا ارائه مدرك معتبر.
دروس پیش نیاز
ردیف | عنوان درس | ساعت | اهداف |
۱ | امامت عامه ۱ و۲ | ۶۴ | شناخت دقیق دیدگاه قرآن و روایات در مورد حقیقت امامت و ولایت، نیاز به امام، ولایت تکوینی و تشریعی، مقامات، ویژگیها، وظائف و اختیارات امام، عدم تعارض امامت با خاتمیّت و… و پاسخ به شبهات مرتبط |
۲ | امامت خاصه۱و۲ | ۶۴ | اثبات عقلی و نقلی امامت امیرالمومنین علیه السلام و سایر ائمه علیهم السلام و نقد ادله خلافت خلفای سه گانه و پاسخ به شبهات مرتبط |
۳ | نظریه های امامت و خلافت | ۳۲ | تحلیل و بررسی نظریههای امامت از دیدگاه مذاهب (فِرق شیعه و اهل سنت) |
مجموع ساعات | ۱۶۰ |
تبصره: فارغ التحصیلان سطح سه رشته امامت و طلابی كه دروس پیشنیاز را در مراكز معتبر گذرانده باشند، در صورت مطابقت هشتاد درصدی سرفصلها، از گذراندن این دروس معاف هستند.
عناوین و مشخصات كلی دروس
ردیف | عنوان درس | ساعت | |
۱ | خارج اصول (دو سال) | ۲۲۰ | |
۲ | خارج فقه (دو سال) | ۲۲۰ | |
۴ | تحقیق فقهی و اصولی ۱ و ۲ | ۶۴ | |
۵ | دروس تخصصی | مشترک رشته | ۳۲۰ |
اختصاصی گرایش امام شناسی | ۳۲۰ | ||
۶ | رساله علمی (پایاننامه) | ۲۸۸ | |
جمع كل | ۱۷۸۴ |
عناوین دروس:
الف) دروس مشترک رشته امامت:
ردیف | عنوان درس | ساعت | واحد | اهداف |
۱ | مدارس کلامی امامیه | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی سیر تطور، جریانها و رویکردهای مدارس کلامی امامیه با تأکید بر معرفی مهمترین اندیشمندان، آراء و نظریه های آنها (با رویکرد جایگاه امامت) |
۲ | مکاتب کلامی اهل تسنن | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی سیر تطور، جریانها و معرفی شخصیت های مطرح در مکاتب کلامی اهل تسنن با تأکید بر مهمترین مبانی و آراء آنها (با رویکرد جایگاه امامت) |
۳ | نظریه های امامت ۱ | ۳۲ | ۲ | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت از دیدگاه امامیه نخستین، محدثان و متکلمان همراه با بررسی سیر تطور دیدگاهها تا دوره معاصر |
۴ | نظریه های امامت ۲ | ۱۶ | ۱ | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت در دورههای مختلف از دیدگاه زیدیه و اسماعیلیه |
۵ | نظریه های امامت ۳ | ۱۶ | ۱ | تحلیل و ارزیابی استدلالی مهمترین نظریههای امامت در دورههای مختلف از دیدگاه فلاسفه و عرفا |
۶ | غلو و تقصیر | ۳۲ | ۲ | جریان شناسی و بررسی تحلیلی علل پیدایش جریان غالیان و مقصران و ارزیابی انتقادی مبانی آنها، ساحت ها و معیار تعیین غلو و تقصیر به همراه بررسی نحوه مواجهه اهلبیت علیهم السلام با آنها |
۷ | سبک شناسی منابع امامت پژوهی | ۳۲ | ۲ | سبک شناسی تحلیلی و ارزیابی مهمترین آثار امامت پژوهی در فریقین با محوریت زمینه نگارش، تاریخ پژوهی متن، مخاطب شناسی، ساختار، روش القای محتوا، مآخذ، رویکردها و تاثیرات آن بر سایر آثار |
۸ | نظریه های امامت در اندیشه اهل تسنن | ۳۲ | ۲ | تحلیل و ارزیابی انتقادی مهمترین نظریههای اهل تسنن در موضوع امامت و خلافت با تاکید بر نظریههای جدید مانند: نوسلفیها و نومعتزلیان |
۹ | امامت در پژوهشهای نوین مستشرقان | ۳۲ | ۲ | تحلیل و نقد مهمترین جریانها، مبانی و روشهای پژوهشی مستشرقان در موضوع امامت |
۱۰ | نقد آراء دگراندیشان شیعه در امامت | ۳۲ | ۲ | تحلیل و نقد مهمترین جریانها، آراء و نظریههای دگراندیشان شیعی در دوران معاصر در موضوع امامت |
۱۱ | نقد مبانی فکری سلفیه و وهابیت | ۳۲ | ۲ | تحلیل و ارزیابی انتقادی مبانی روش شناختی سلفیه و وهابیت در دین پژوهی مانند: نسبت عقل و نقل، حقیقت و مجاز، نفی تأویل و همچنین عقائد بنیادین و اساسی وهابیت مانند توحید و شرک |
مجموع ساعت و واحد | ۳۲۰ | ۲۲ |
ب) دروس اختصاصی گرایش امامت تطبیق بین المذاهب
ردیف | عنوان درس | ساعت | واحد | اهداف |
۱ | حقیقت و کارکردهای امامت | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی، مقایسهای و انتقادی حقیقت امامت و کارکردهای آن در حوزههای فردی و اجتماعی، تکوینی و تشریعی از منظر امامیه و اهل تسنن |
۲ | ادله و ضرورت عصمت امام | ۱۶ | ۱ | تحلیل و ارزیابی ادله ضرورت عصمت امام از دیدگاه امامیه و بررسی مقایسه ای وانتقادی با دیدگاه عدالت در اهل تسنن با تاکید بر رویکردها و آثار جدید ایشان |
۳ | ماهیت و قلمرو علم امام | ۱۶ | ۱ | تحلیل و ارزیابی ماهیت و قلمرو علم از دیدگاه امامیه و بررسی مقایسه ای وانتقادی با دیدگاه اجتهاد در اهل تسنن با تاکید بر رویکردها و آثار جدید ایشان |
۴ | افضلیت امام | ۱۶ | ۱ | تحلیل و ارزیابی ادله ضرورت افضلیت امام از دیدگاه امامیه و بررسی مقایسه ای وانتقادی با دیدگاه اهل تسنن با تاکید بر رویکردها و آثار جدید ایشان |
۵ | مبانی و شیوههای تعیین امام | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی و ارزیابی مقایسهای مبانی تعیین امام مانند: نصب و اختیار به همراه شیوههای تعیین و راه های شناخت امام از دیدگاه امامیه و اهل تسنن |
۶ | روش نقد و فهم متون روایی اهل سنت | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی و ارزیابی روشهای نقد و فهم دلالت روایات از منظر اهل تسنن و شیوه های بهره برداری از آنها در اثبات و نقد روایات امامت |
۷ | روش اعتبار سنجی روایات اهل سنت | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیل و ارزیابی اصول و مبانی رجالی و روشهای جرح و تعدیل در روایات اهل تسنن و شیوههای بهره گیری از آن ها در بهره گیری از روایات امامت |
۸ | روش شناسی استناد به آیات امامت | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی و ارزیابی روشهای استدلال به آیات امامت و شیوه های بهره گیری از آنها در اثبات امامت اهل بیت علیهم السلام و در نقد استناد اهل تسنن به آیات خلافت |
۹ | روش شناسی استناد به احادیث امامت | ۳۲ | ۲ | بررسی تحلیلی و ارزیابی روشهای استدلال به احادیث امامت و شیوه های بهره گیری از آنها در اثبات امامت اهل بیت علیهم السلام و در نقد استناد اهل تسنن به احادیث خلافت |
۱۰ | مسائل اساسی مهدویت | ۳۲ | ۲ | تحلیل و ارزیابی مقایسهای دیدگاه متکلمان امامیه با معتزله، اشاعره و ماتریدیه در مباحث اساسی و اختلافی مهدویت مانند: نَسَب، ولادت، علائم ظهور و غیبت به همراه نقد آراء و پاسخ به شبهات آنها |
مجموع ساعت و واحد | ۳۵۲ | ۲۲ |
ثبت دیدگاه