کل نظام جمهوری اسلامی ایران اعم از حوزه ها، دانشگاه ها و آموزش و پرورش، به تلاش علمی و آموزشی و پژوهشی و فرهنگی بنیاد بین المللی امامت نیاز جدی و مبرم دارند. همکاری دبیرخانه کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین با عتبه مقدسه عباسیه در انتشار نخستین ترجمه عربی کامل عبقات الانوار دیدار نماینده آیت الله العظمی سیستانی با مدیران و اساتید بنیاد بین المللی امامت پیشنشست «جایگاه فقاهت و اجتهاد در اندیشه کلامی علامه میرحامدحسین» در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار شد حضرت معصومه (سلام الله علیها) در جمع بانوان محدثه پنجمین نشست احیاگران فرهنگ امامت با موضوع «نکوداشت شرفالاسلام ابن بطریق حلی» سخنان کمتر شنیده شده از حضرت معصومه سلاماللهعلیها ایدۀ «نفی صفات از ذات» یا «نیابت» در آثار عالمان نامیِ امامیه زندگی ابن بطریق ابن بِطرِیق حِلِّی نخستین مستدرک نویس امامیّه پنجمین نشست احیاگران فرهنگ امامت برگزار میگردد
از پيامبر گرامی (صلی الله علیه و آله) رواياتي نقل شده که در آنها از مشابهت حوادث امت اسلام با حوادث امتهاي پيشين سخن گفته شده است. اين روايات شهرت فراواني يافته و گويا علت آن تطبيقهاي گستردهاي است که از صدر اسلام تاکنون بهوسيله امامان معصوم(علیهم السلام)، صحابه و عالمان فريقين در اینباره صورت گرفته است. بهسبب جايگاه موضوع امامت در ميان شيعيان، بیشتر انطباقها در مصادر شيعي بر محور امامت است.
جامعه امامیه به روزگار امامت امام حسن عسکری(علیه السلام) علیرغم کوتاهی آن نسبت به ایام امامت دیگر امامان با چالشهایی روبهرو بوده است که میتوانستند در مسیر هدایت پیروان امام خللهای جدی ایجاد نمایند. لذا آگاهی از چالشها و چگونگی گذر از آنها شناخت مناسبتری از فعالیتهای امام یازدهم به دست میدهد(مسئله و ضرورت).
شیعه در التزام به مکتب اهل بیت (علیهم السلام) و پیروی از آن از استدلال به کتاب، سنت و عقل بهرة وافری جسته است. از جمله آیاتی که شیعه دربارة امامت بلافصل حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) به آن استدلال کرده آیة ولایت است. استدلال شیعه به این آیه بر مقدماتی استوار میباشد، یکی از آن مقدمات نزول آیة یاد شده دربارة آن حضرت است. باید توجه داشت که شأن نزول بعضی از آیات، تأثیر مهمی در فهم آنها دارد به گونهای که بدون توجه به شأن نزول، مقصود از آیه حاصل نخواهد شد. از طرفی، مخالفان اندیشة شیعه دربارة شأن نزول آیة یاد شده شبهاتی ایراد کردهاند. از جمله، گفتهاند که آن راویانی که نزول آیة یاد شده را دربارة امام علی (علیه السلام) نقل کردهاند همه شیعه میباشند و روایت آنان اعتبار ندارد!
آیه مباهله یکی از مهمترین آیات قرآنی است. این آیه که درباره مباهله مسلمانان با مسیحیان نجران است، هم حقانیت پیامبر(صلی الله علیه و آله) را ثابت و هم رفعت، مقام و علو درجه اهل بیت را بیان مىکند. به همین دلیل علما و مفسران بسیاری از مذاهب مختلف اسلامی درباره این آیه بحث کردهاند. با توجه به اهمیت موضوع، در این مقاله آیه مباهله به روش توصیفی ـ تحلیلی از دیدگاه امامیه و اشاعره بررسی شده است.
پس از واقعه کربلا، اندیشه برائت به گونه های مختلفی ظهور پیدا کرد و این مسئله اندک اندک جریان ساز شده و به طور مشخص شهر کوفه، مرکزی برای گسترش اندیشه برائت شد.
نوشتار پیش رو با شیوه توصیفی تحلیلی و روش کتابخانهای به تحلیل اقتباسهای قرآنی حضرت زینب (س) در خطبه شهرشام پرداخت که حاصل آن چنین شد: ایشان با استناد به آیات قرآن، یزید و حامیان او را به سبب انجام فجایع کربلاء؛ گمراه، ستمکار، مستحق خواری دنیا وعذاب اخروی میداند و تاکید میکند که خداوند درکمین آنهاست و این استمهال الهی به نفع آنها نیست؛ چراکه در دنیا رسوا و در آخرت هم به عذاب الهی دچارخواهند شد.
مفسران اهل سنت ، به خصوص فخر رازی ، در مواجهه با ادلة شیعه ذیل آیات ولایت و خلافت ، سعی کردند با روش های گوناگونی در ادلة شیعه مناقشه کرده و ضمن تضعیف این ادله، دیدگاه مورد نظر خود را تقویت کنند.
نگارنده متن تاریخی ابوسعید عبدالملک خرگوشی (متوفی ٤٠٧ قمری) در کتاب شرف المصطفی در مورد ابوطالب بن عبدالمطلب را تحلیل کرده و نتیجه میگیرد که بر اساس این گزارش ، ابوطالب سومین فردی است که پس از حضرت علی و خدیجه علیهما السلام اسلام را پذیرفته است .
تفحص در باب احادیث مربوط به حضرت مهدی علیه السلام، در کتب عامه و نیز امامیه، واژه ای مشترک برای بیان ظهور حضرت مهدی علیه السلام به دست می دهد که از جهت مفهوم دینی، بسیار حائز اهمیت است. تعبیر بعثت که برای حضرت مهدی علیه السلام در بسیاری از احادیث نبوی در این راستا به کار رفته، دقیقا همان تعبیری است که در میان انسان ها، تنها برای فرستادگان الهی و نقبای ایشان به کار رفته است.
اماميه در مباحث کلامي خود، بر 5 آيه اولي الامر، تطهير، ولايت، مودت و مباهله تاکيد دارند. بررسي تطبيقي تفاسير اماميه و زيديه از آغاز تا پايان عصر آل بويه در نيمه سده پنجم، از اين آيات و شناخت شباهت ها و تفاوت هاي تفسيري آنها، مساله اصلي اين مقاله است و دامنه آن به تفاسير ابوالجارود، مقاتل بن سليمان، قمي، حبري، فرات کوفي و شيخ طوسي محدود شده که در سه دوره اوليه (تا سال 150هجري)، مياني(تا پايان غيبت صغري در 329هجري) و پاياني(دوره آل بويه) طبقه بندي خواهد شد. در ابتدا مشخص شد که تفسير مقاتل کمترين شباهت را به تفاسير شناخته شده زيدي و اثني عشري دارد و از اين رو در نتايج به دست آمده در نظر گرفته نخواهد شد.