عصر اموی، دوران تبدیل شدن مناظرههای کلامی نخستین در عهد خلفای راشدین، به جدالهای کلامی سیاسی است. در این دوران جدالهای کلامی سیاسی خاصی در میان گروهها و مکاتبی همچون مرجئه، خوارج، معتزله، زیدیه و … است؛ جدالهایی که تأثیر بسزایی بر تحولات سیاسی اجتماعی این دوران داشت.