مفسران اهل سنت ، به خصوص فخر رازی ، در مواجهه با ادلة شیعه ذیل آیات ولایت و خلافت ، سعی کردند با روش های گوناگونی در ادلة شیعه مناقشه کرده و ضمن تضعیف این ادله، دیدگاه مورد نظر خود را تقویت کنند.
نگارنده متن تاریخی ابوسعید عبدالملک خرگوشی (متوفی ٤٠٧ قمری) در کتاب شرف المصطفی در مورد ابوطالب بن عبدالمطلب را تحلیل کرده و نتیجه میگیرد که بر اساس این گزارش ، ابوطالب سومین فردی است که پس از حضرت علی و خدیجه علیهما السلام اسلام را پذیرفته است .
تفحص در باب احادیث مربوط به حضرت مهدی علیه السلام، در کتب عامه و نیز امامیه، واژه ای مشترک برای بیان ظهور حضرت مهدی علیه السلام به دست می دهد که از جهت مفهوم دینی، بسیار حائز اهمیت است. تعبیر بعثت که برای حضرت مهدی علیه السلام در بسیاری از احادیث نبوی در این راستا به کار رفته، دقیقا همان تعبیری است که در میان انسان ها، تنها برای فرستادگان الهی و نقبای ایشان به کار رفته است.
اماميه در مباحث کلامي خود، بر 5 آيه اولي الامر، تطهير، ولايت، مودت و مباهله تاکيد دارند. بررسي تطبيقي تفاسير اماميه و زيديه از آغاز تا پايان عصر آل بويه در نيمه سده پنجم، از اين آيات و شناخت شباهت ها و تفاوت هاي تفسيري آنها، مساله اصلي اين مقاله است و دامنه آن به تفاسير ابوالجارود، مقاتل بن سليمان، قمي، حبري، فرات کوفي و شيخ طوسي محدود شده که در سه دوره اوليه (تا سال 150هجري)، مياني(تا پايان غيبت صغري در 329هجري) و پاياني(دوره آل بويه) طبقه بندي خواهد شد. در ابتدا مشخص شد که تفسير مقاتل کمترين شباهت را به تفاسير شناخته شده زيدي و اثني عشري دارد و از اين رو در نتايج به دست آمده در نظر گرفته نخواهد شد.
گرچه امام رضا( (183ـ203ق) توانست از فضای به دست آمده عصر خود، به بهترین وجه استفاده نماید، اما ظهور جریانهای قدرتمند شیعی مخالف امام ع و مشغول شدن امام ع به موضعگیری در برابر آنها، تا حد زیادی جلوی شتاب حرکت امام ع را گرفت.در یک گونهشناسی میتوان این جریانهای درون شیعی را به غالیان، زیدیه، اسماعیلیه، فطحیه و واقفیه تقسیم کرد که به جز گروه اخیر، فرقههای دیگر قبل از این دوره پدید آمده بودند و در این دوره کم و بیش به فعالیتهای خود ادامه میدادند.
حدیث دوات و قلم و ماجرای روز پنجشنبه، از فرازهای مهم تاریخ زندگی پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله و از دلایل امامت و ولایت امام علی بن ابیطالب علیهالسلام است.
مسئله این پژوهش، واکاوی ارکان و شاخص های آموزه امامت در روایات رضوی و هدف از آن، ارائه چارچوب مناسبی برای تبیین آموزه امامت است تا بر اساس آن، مخاطبان به نگرشی جامع و روشن تر دست یابند. بدین منظور، با روش توصیفی- تحلیلی، در قالب برجسته ترین دغدغه های فکری انسان شامل حکیمانه بودن خلقت، بهره مندی از راهنمایان حقیقی و مرجع کسب رضایت پایدار و تامل در سه سئوال بنیادین درباره آموزه امامت شامل حکمت، ویژگی های برجسته و لوازم تحقق کامل آثار وجودی آن، به تحلیل روایات مربوطه پرداخته شده است.
بحث از امامت به ویژه امامت امام زمان(عج) یکی از مباحث مهم و اساسی در مذهب شیعه است، به گونه ای که آن چه شیعه را از دیگر مذاهب اسلامی متمایز می سازد، همان اعتقاد به تولد و وجود امام زمان(عج) است. یکی از مسئولیت های خطیر شیعیان، دفاع از این اعتقاد پایه ای است و یکی از راه های دفاع از این اعتقاد، تمسّک جستن به روایاتی است که امامت اخوین را بعد از امام حسن و امام حسین(علیهم السلام) جایز نمی داند. از دیرباز، افرادی بوده اند که همواره با شبهه های بی اساس، وجود و تولد این آفتاب عالم تاب را زیر سؤال برده اند.
پژوهش حاضر، بر اساس مناطق جغرافیایی و سپس نام راویان سامان یافته و این مسئله را رصد کرده که مناطق مختلف ایران در این خصوص چه نقشی ایفا کرده اند و در قیاس با یکدیگر، علل و عوامل نگارش نامه ها و نیز محتوای نامه ها چه بوده است.
شهر حله از آن زمان که به دست سیفالدوله امیر بنیمزید در سالهای 439 تا 495 قمری بنیانگذارده شد، مرکز شیعیان، فقیهان، دانشمندان و شاعران دلباختۀ شیعی بوده است.شهر بغداد در حملۀ هلاکوخان به عراق، به تصرف مغولان درآمد و تاراج گردید. در این میان، شهر حله با تدبیر و حرکت سنجیدۀ علمای بیداردل و تدبیرگر، از هجوم وحشیانة مغولان در امان ماند و به دلیل امنیت حاکم بر شهر و حضور عالمان، فقیهان و دانشمندان پرآوازه، مرکزیت علمی بغداد به حوزۀ حله سپرده شد و این حوزه در طول قرنهای ششم تا نهم قمری مرکز حوزههای شیعه نام گرفت.