چکیده مقاله «ساختار ادبی خطبه حضرت ام کلثوم سلام الله علیها در کوفه»
خطبه‌ی حضرت ام کلثوم سلام الله علیها از تأثیرگذارترین خطابه‌های پس از واقعه‌ی عاشورا محسوب می‌شود که ایشان با رعایت شرایط مخاطبان خطبه‌ای کوتاه را در اوج تأثیرگذاری بر مخاطب ایراد کرده‌اند.
از ویژگی‌های بارز این خطبه، فصاحت و بلاغت است که به صورت به کارگیری الفاظ و مفاهیم آشنا و رایج برای مخاطبان، بهره‌گیری از ویژگی‌های خطبه و لوازم و فنون مختلف اقناع مانند تأکید، تکرار، سوگند، شورانگیزی، ترغیب و ترهیب، گزینش واژه‌های واضح، صریح و فصیح، انتخاب الفاظ مناسب با توجه به موقعیت، تنوع تعابیر در بیان موضوع واحد، تنوّع طلبی برای القاء هر چه بیشتر و بهتر مطالب، بیان آهنگین و سجع گونه، تشبیه‌ها و تمثیل‌هایی متنوع برای القاء هرچه بهتر معانی و استفاده از فنون ادبی معانی و بیان و بدیع نمود یافته است که به زیبایی و تأثیرگذاری این خطبه افزوده است.
در این مقاله با روش کتابخانه‌ای، ضمن اثبات شناخت بالای گوینده‌ی این خطابه به ویژگی‌های تأثیرگذار خطبه، به تجزیه و تحلیل ادبی آن می‌پردازیم.
از دستاوردهای کلی این پژوهش، اثبات قدرت سخنوری ایشان در راستای جاودانه‌کردن اهداف قیام امام حسین(ع)، به ویژه در ایراد خطبه است.
مقدمه
خطبه تأثیر زیادی در نقش آفرینی کلمات در عقل و جان مخاطب و واقعیت‌های اجتماعات بشری دارد چرا که هدف اصلی خطبه اقناع و مجاب کردن شنوندگان در خلال تأثیرات مثبت و منفی است.
خطبه هنری بی بدیل از جانب سخنوران تواناست
که در موضوعات مختلف زندگی ،سیاسی ،اجتماعی ،فرهنگی، حماسی و … به قصد
تأثیر گذاری بر مخاطب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اگر خطیب در انتخاب الفاظ شیوه‌های بیانی منطبق با افکار مخاطب دقت کند می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد.
و از آنجایی که اسلام دین دعوت به خداوند از طریق حکمت و موعظه نیکوست و از طرفی خطبه سخنی است برای تحریک مردم به انجام یا ترک عملی از طریق تحریک عواطف و اقناع آنها در واقع در خطابه بیش از آن که اندیشه و فکر افراد مورد خطاب باشد احساسات و عواطف آنها را مورد خطاب قرار می‌دهد.
بنابراین می‌توان گفت که خطبه با این ویژگی‌های منحصر به فردی که
ساختار ادبی خطبه دارد می‌تواند در مسیر هدایت بشر راه گشا و مفید باشد.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
ثبت دیدگاه