چراغ فقاهت و اجتهاد
حجت الاسلام والمسلمین ناصرالدین انصاریقمی با موضوع معرفی آثار مرحوم دلدار علی و ویژگیهای آن با تأکید بر آثار امامتی به ایراد سخن درباره آثار امامتی ایشان پرداختند.
این نویسنده و پژوهشگر با تأکید بر این که بلاد هندوستان وامدار شخصیت های بزرگی چون سید دلدار علی است، اظهار داشت:
تا پیش از ایشان چراغ فقاهت و اجتهاد در بلاد هند خاموش بود و کورسویی بیشتر از آن نمانده بود
و شیعیان به جز مراجعه به جامع عباسی کتاب دیگری را نمی شناختند، مرحوم دلدار علی با تلمذ نزد مرحوم بهبانی و بازگشت به بلاد هند و لکنهو
توانست چراغ را بر فروزند و شاگردانی را چون سید محمد قلی موسوی نیشابوری و فرزندان خود را تربیت و پرورش دهد
که چراغ پرفروغ اجتهاد در بلاد هند از برکت کتاب های او و شاگردانش و پرورش یافتگان مکتبش تا کنون روشن مانده است.
احیای نام علامه میر حامد حسین و عبقات و آثار دلدار علی
به پاس ۲۰۰ سالگی وفات آن بزرگ مرد تاریخ اسلام به همت بنیاد بین المللی امامت، که دستی بلند
در احیای نام علامه میر حامد حسین و عبقات و آثار دلدار علی برخاسته اند، اکنون دور هم گردآمده ایم تا از زحمات و کوشش های مرحوم غفران مآب سخن بگوییم.
به نگاشت تحفه اثنی عشریه در سال های آغازین قرن سیزدهم و برداشت دزدانه از کتاب صواقع موبقه خواجه نصر الله کابلی دانست و اذعان داشت:
صدر الاسلام خویی در کتاب مرآت الشرق مینویسد: عبدالعزیز دهلوی کتاب خواجه نصر الله کابلی را به دست آورد
و کتاب را از عربی به اردو درآورد و آن را به نام خویش در ۱۲ باب منتشر کرد و آن را به نام غلام حکیم منتشر ساخت و ده ها ردیه بر آن به نگارش در آمد.
ردیه نگاری
وی مرحوم میرزا محمد کامل کشمیری را نخستین فردی دانست که ردیه نگاشت، اظهار داشت:
در پی او میرزا محمد کامل کشمیری آستین همت را جناب غفران ماب بالا زد
و چند باب آن را ردیه نگاشت و کتاب ذوالفقار رد باب ۱۲ تحفه اثنی عشریه یا کتاب
حسام الإسلام وسهام الملام في الرد على باب النبوة من التحفة الإثني عشرية
که رد باب ۶ تحفه در مباحث نبوت است، کتاب از الصوارم الإلهيات في قطع شبهات عابدي العزى واللات در رد باب ۵ تحفه در مباحث الهیات نوشت.
سپس نوبت به شاگردش جناب سید محمد قلی رسید و ایشان ۵ ردیه برای باب اول و دوم، هفتم، دهم نگاشت
که رد باب دهم تَشْییدُ المَطاعِن وَ کَشْفُ الضَّغائن است که اخیرا در ۱۶ جلد به چاپ رسیده است.
مَصارعُ الأفْهام لِقَلْعِ الأوْهام پنجمین ردیه است که ایشان نگاشت.
عبقات الانوار فی امامه الائمه الاطهار
میرحامد حسین نیز کتاب عبقات الانوار فی امامه الائمه الاطهار را نوشت که خود دریایی و نسیمی روح بخش بود
که به طوفانی سهمگین برای در هم نوردیدن تمام شبهات شد، این فرزند غیرتمند امیرالمومنین توانست
یکه به همراه برادران و شاگردانش احادیث فراوانی را سندا و متنا بررسی و تبیین نمود.
نباید از نگارش کتاب های شبهه برانگیز بیم و خوف به خود راه دهد، تا اشکالات و شبهه ها نباشد
همچین کتاب هایی نوشته نمی شود و عدو شود سبب خیر گر خدا خواهد؛ علما در پاسخ به شبهات کتب فراوان ارزشمندی را نوشتند، شاید تحفه اثنی عشریه نبود عبقات الانوارها نوشته نمیشد.
مرحوم شیخ عباس قمی دنبال نگارش عبقات الانوار، کتاب فیْضُ الْقَدیر فیما یَتَعَلّقُ بِحَدیثِ الْغَدیر را نگاشت، اظهار داشت:
اگر زمان های سابق و گذشته را ندیده و تنها در تاریخ اسم و ذکری می یابیم در زمان خودمان محمدعلی انصاری
یک تنه توانست رد بر شهید جاوید، مردوخ و رد بر کتاب پیامبری که از نو باید شناخت، زین العابدین رهنما، کتاب محمد پیامبر و سیاستمدار، عایشه بر پیامبر نوشت.
شاید این کتاب ها یعنی ردیه بر شیعه برکتی به دنبال دارد که عده ای احساس وظیفه میکنند و برای نمونه وقتی کتاب اسرار هزار ساله نوشته شد،
چندین ردیه بر آن نگاشته شد.
شاید این کتاب ها برکتی به دنبال دارد که عده ای احساس وظیفه میکنند و وقتی اسرار هزار ساله نوشته شد، چندین ردیه بر آن نگاشته شد.
کتاب شناسی شبهات
وی ضمن تقدیر از رویکرد بنیاد بین المللی امامت بر اهمیت توجه به موضوع کتاب شناسی شبهات تصریح نمود و ابراز داشت:
جا دارد کتاب شناسی از حدود و نقود بر شبهات ترتیب دهند و کتاب هایی که رد بر شبهات نوشته شده را جمع آوری نمایند.
دستی که کشف الاسرار را نوشته را باید بوسید، فضا و میدان کار بدانیم و هیچ واهمه ای به خود راه ندهیم و خدا را شکر گزار باشیم
که همیشه در طول تاریخ عده ای بودند که به این شبهات پاسخ میدادند، در کنار کتاب تحفه اثنی عشریه این همه کتاب پدید آمد
که به همت بنیاد امامت در دست احیا و تصحیح قرار دارد.
سخنران دوم استاد و پژوهشگر دکترسید شجاعت حسین رضوی با موضوع؛
جایگاه خاندان اجتهاد؛ فعالیتهای اجتماعی با محوریت مرحوم دلدار علی (ره)
وی به ارتباط خاندان اجتهاد و حکومت اود اشاره نمود و با بیان این که کتاب شناسی شبهات در حکومت اود بود، خاطرنشان کرد:
یکی از برجسته ترین تفاوت علمای شیعه و اهل سنت این است که علمای شیعه نه خود را به حکومت می چسباندند و نه خود را از آن دور میساختند
و صرفا به مشورت های علمی و فقهی کفایت میکردند.
توجه به تقریب مذاهب
وی توجه به تقریب مذاهب در عین تاکید بر اصول مذهب را از ویژگی های سید دلدار علی معروف به غفران مآب دانست و اذعان داشت:
علمای شیعه هندوستان با تمسک به شیوه سید دلدارعلی، به سنت های اصیل علمایی از جمله دیدار با علمای اهل سنت
و حضور در مناسک مذهبی ایشان اشاره نمود؛
این رویه گفتگوهای علمی علمایی در میان اندیشمندان شیعی و سنی را گسترش داده بود.
وی شکل دهی به همیاری های اجتماعی و نقش آفرینی گسترده در فعالیت های اجتهادی را از دیگر رویکردهای ارزشمند خاندان اجتهاد در هندوستان دانست.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر سبحانی با موضوع؛
شخصیتشناسی علمی و تأثیرگذاری مرحوم دلدار علی (ره) بر جوامع شیعی سخنرانی کردند.
بازشناسی شخصیت علمای تراز هندوستان
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی، رئیس بنیاد بین المللی امامت در ادامه این نشست بر اهمیت بازشناسی شخصیت علمای تراز هندوستان تأکید
و توجه به ابعاد مختلف فعالیت های ایشان را بسیار مهم ارزیابی نمود و اظهار داشت:
پس از کنگره بین المللی علامه میرحامد حسین کنگره این شخصیت بزرگ را در قالب همایش بین المللی خواهیم داشت
و آثار احیا شده تنها ۵۰ جلد از آثار خاندان اجتهاد منتشر خواهد شد.
شخصیت شگفتآور دلدارعلی
مدیر عامل مرکز تخصصی معارف اهل بیت (علیهم السلام) با بیان این که فراتر از احیای آثار نیازمند بررسی های تحلیلی عمیق از این شخصیت و آثار ایشان
در تاریخ تشیع هستیم اظهار داشت: دلدار علی شخصیتی شگفت آور بوده هر اندازه در رابطه با آثار ایشان مطالعه میکند، سوالات جدید را فهم می کند.
مرحوم سید دلدار علی زمانی که مشغول کشاورزی بود در گوشش نهیبی مینوازد که برو درس بخوان.
در زمان مرحوم سید دلدار علی هیچ کس اهل علم و دانش وجود نداشت و آن قدر وفور علمی وجود نداشت
که ایشان به دنبال این نهیب مجبور می شود به نجف آمده
در زمان مرحوم بهبهانی دو سال در نجف حضور به هم میرساند.
مدیر بنیاد بین المللی امامت در تشریح وضعیت محیطی زندگی مرحوم سید دلدار علی، به فرازهایی از بیانات ایشان اشاره نمود و ابراز داشت:
مرحوم غفران مآب میگوید: در این زمان نه تنها علم و عالم در جامعه جایگاهی ندارد، بلکه علم برای اهلش در این سرزمین عار شمرده میشود.
مدیر عامل موسسه معارف اهل بیت علیهم السلام با تأکید بر این که با یک تحول فرهنگی تمدنی و اجتماعی در این سرزمین روبرو هستیم، خاطرنشان کرد:
کتاب اصولی، کتاب عرفانی، کتاب کلامی و اعتقادی نگاشته و به کرات به منابع مختلف شیعه و سنی ارجاع داده، که نشان دهنده تتبع ایشان
در نگاشت این آثار ارزشمند است.
میرحامد حسین یکی از شعله های نظری سید دلدار علی
ریاست پژوهشکده معارف اهل بیت علیهم السلام افزود: اینکه یک انسانی در این شرایط خاص میتواند در محیط فقر علمی و فرهنگی
یک نهضت علمی ایجاد کند، مایهی شگفتی است؛
بعد از ایشان اندیشه تشیع در هندوستان شاهد انفجاری است که مرحوم میرحامد حسین یکی از شعله های نظری سید دلدار علی است.
در زمانی که ایشان وارد استان لکهنو می شود، شیعه فقیهی نداشت و به عنوان صاحب رساله فتوای فقهی می دهد، که نشان دهنده عمق نگاه ایشان است.
ریاست محترم بنیاد بین المللی امامت با بیان این که در آن زمان جریان اخباری گری افراطی تند و تشیع خانقاهی عوامانه
در شمال هندوستان وجود داشت، ابراز داشت: در مقابل تصوف کتاب شهاب ثاقب و در مقابل اخباری گری کتاب اساس الاصول را به رشته تحریر در میآورد.
نقد مبانی تفکر تصوف
کتاب اساس الاصول را کتابی اصولی در نقد جریان اخباری گری دانست و اذعان داشت:
ارکان اندیشه اخباری گری را به زیبایی نقد و ادله عقلی، قرآنی و روایی حجیت را نقل نموده از کتاب وارد بحث اخبار و اثبات حجتیت خبر واحد و …
پایه اساسی تفکر اصولی شیعه را پایه ریزی میکند.
پایه های مستحکم اندیشه عرفانی
ایشان نقد مبانی تفکر تصوف و هجمه به بنیادهای نظری تصوف را از ویژگی های خاص کتاب شکفت آور عماد الاسلام دانست
و با بیان اینکه متن موجز علمی سنگینی است، اظهار داشت:
کسی که در آن نقطه با فقر منابع علمی و با اندک تحصیلاتی وارد نقد مبانی تصوف شده، نشان دهنده پایه های مستحکم اندیشه عرفانی ایشان است.
حجت السلام و المسلمین دکتر سبحانی پایه گذاری دو بنیاد فقه اصولی و اجتهادی با نقد جریان تصوف و نگاه های تند افراطی مبانی کلام شیعه را تثبیت میکنند،
کتاب عماد الاسلام را باز تاسیس دوباره شیعه بر اساس موازین و ادله قدیم دانست و با بیان این که کتاب نقد کتاب نهایة العقول فخر رازی است، اظهار داشت:
نقد کتاب نهایة العقول به عنوان متن جدی کلاسیک که تحت عنوان کتاب عماد الاسلام نگاشته شده، عموما به صورت اثباتی
و در روندی جالب و جذاب نگاشته شده، ضمن ارجاع به همه منابع نظرات متکلمان شیعه و سنی را متذکر میشود.
موسس مؤسسه البیان للتواصل و التاصیل، با بیان این که علی رغم تمام تلاش های صورت گرفته، در محصولات دوران تشیع صفوی نمیتوان
در عرصه کلام یک کتاب فاخر معرفی نمود، اظهار داشت:
این که یک انسان تنها و بدون امکانات و در غربت تشیع نشسته و به صورت اثباتی برای کلام شیعه مانیفست نوشته است.
جواهر الکلام اعتقادی
مدیر مرکز الحضارة لتنمیة الفکر الإسلامی به جمع بندی شخصیت علمی سیددلدار علی به نیابت از تاریخ تفکر شیعه و بیان نظرات شخصی
در کتاب عماد الاسلام اشاره و آن را جواهر الکلام اعتقادی دانست و اذعان داشت: یک انسان و اراده بزرگ البته حتما مورد تایید الهی است.
حجت السلام و المسلمین دکتر سبحانی با بیان این که سید دلدار علی دائما تمام فعالیتهای خود را عنایت خداوند و اهل بیت میداند،اظهار داشت:
غفران مآب بدون داشتن مؤسسه و حواریون جامعه شیعی هندوستان را بازسازی و الگوی خاصی از ارتباط روحانیت با جامعه سیاسی را ارائه نموده است.
عضو هيئت علمي پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي، به ویژگی های خاص اندیشه سید دلدار علی اشاره و قدرت تاسیس بنیاد فرهنگی و اجتماعی و تمدنی
را سیددلدار علی نشان داد میتوان در ظرفیت خالی از نو تشیع و تشیع ها را با عقلانیت و فهم درست و داشتن برنامه پایه ریزی نمود.
مدیر بنیاد بین المللی امامت، بعد علمی علامه و تدوین آثار کلامی چون کتاب عماد الاسلام را نقطه خلاء حوزه امروز دانست
و بر اهمیت نقد و حاشیه نویسی نسبت به این متن استوار و پرمایه اشاره نمود و ابراز داشت:
همت بلند و ویژگی های روان شناختی شخصیتی از جمله شاخص های غفران مآب است.
مدیر عامل موسسه البیان تصریح کرد:
بر اصول پایدار ماندن اما حواس جمع بودن که سخن و رفتار ایشان موجب نشود تا دستاوردهای تشیع به باد نرود نشان دهنده قوام شخصیتی سید دلدار علی است.
ثبت دیدگاه