چکيده
اتان کلبرگ، خاورشناس معاصر و شيعه‌پژوه صهيونيستي و فعال در حوزۀ مطالعات شيعي است. او در دو مقاله‌اي که در خصوص اصطلاح رافضه تدوين کرده، در تلاش براي تبيين معناي اين اصطلاح و پيشينه‌شناسي آن است. کلبرگ با استفاده از منابع متقدم شيعه و اهل‌سنت، معناي اصطلاحي رافضه و بار معنايي اين اصطلاح را مورد بررسي قرار مي‌دهد. او بر اين نکته اصرار دارد که اصطلاح رافضه که ابتدا داراي معنايي منفي بوده، توسط ائمۀ شيعه به اصطلاحي مثبت و افتخارآميز بدل شده است. همچنين پيشينۀ اصطلاح رافضه را از زمان ادريس نبي و بعد از آن حضرت موسي تا تاريخ اسلام دنبال مي‌کند. در نقد ديدگاه او به روش تحليل محتواي کيفي، به تفسير ديدگاه وي و شناسايي خلأهاي اين ديدگاه در اصطلاح‌شناسي و شناخت پيشينه پرداخته شد.
يافته‌هاي پژوهش نشان داد که کلبرگ اولاً ميان معناي لغوي و اصطلاحي قائل به تمايز نشده و از مفهوم‌شناسي لغوي غفلت نموده است؛ به همين دليل در پيشينه نيز ميان دو معنا خلط کرده است؛ ثانياً او در نهايت نتوانسته مدعاي خود را که اثبات بار معنايي مثبت براي اصطلاح رافضه است، به اثبات برساند و دليل متقني ارائه کند، بلکه دلايل متعدد تاريخي و حديثي خلاف اين ادعا را نشان مي‌دهد. همچنين وي در مقالات خود به نتيجۀ روشن نرسيده و صرفاً احتمالات را بيان کرده است و در دسته‌بندي اقوال و احتمالات نيز انسجام روشي و نظم منطقي را رعايت نمي‌كند.
جهت مطالعه متن کامل مقاله اینجا را کلیک نمایید
ثبت دیدگاه