یکشنبه, ۵ مرداد , ۱۴۰۴ Sunday, 27 July , 2025 ساعت ×

آرشیو » بایگانی‌های مقالات علمی - صفحه 36 از 51 - بنیاد بین المللی امامت

گسترۀ ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام در اصول کافی و بصائر الدرجات
2 سال قبل
مقاله

گسترۀ ولایت تکوینی اهل بیت علیهم السلام در اصول کافی و بصائر الدرجات

ولایت تکوینی، شأنی از شؤون اهل بیت(علیهم السلام) است که در حدود و گسترۀ آن، اختلاف است؛ از این رو، بعضی از راویان و محدثانی که روایات حاکی از کرامتهای اهل بیت(علیهم السلام) را نقل می‌کرده‌اند، متهم به غلو شده‌اند. در این تحقیق، به بررسی دامنۀ این موضوع، در دو منبع از منابع کهن روایی شیعه، اصول کافی و بصائرالدرجات، پرداخته شده است.

بررسی اسناد احادیث سه باب از کتاب «الحجة» کافی
2 سال قبل
مقاله

بررسی اسناد احادیث سه باب از کتاب «الحجة» کافی

با وجود تمجیدها و تأییدهای فراوان از احادیث کتاب کافی‌ کلینی در قرون مختلف و اعتماد بر آنها، در میان متأخران، نظریاتی در عدم اعتبار اسناد برخی از احادیث این کتاب مطرح شده است. این‌ مقاله با بررسی سند احادیث سه باب از بابهای کتاب «الحجه» ضمن‌ یادآوری برخی احادیث مهم درباره اهل بیت، بر تثبیت سند بسیاری از این احادیث دست یافته و آنها را با اظهار نظر علامه مجلسی در کتاب‌ «مرآة العقول» مقایسه کرده است.

پژوهشی درباره تفسیر «فتح» در سوره نصر
2 سال قبل
مقاله

پژوهشی درباره تفسیر «فتح» در سوره نصر

این پژوهش، کوشش کرده است با گردآوری، دسته بندی و بررسی روایات شان نزول سوره و ارائه شواهد پیش گفته نشان دهد سوره نصر پس از فتح مکه و در واپسین روزهای عمر پربرکت رسول الله نازل شده و مراد از فتح در سوره نصر، بر خلاف گمان بیش تر مفسران، فتح مکه نیست؛

تعمیق فواید امام غایب در پرتو امام شناسی و غیبت شناسی
2 سال قبل
مقاله

تعمیق فواید امام غایب در پرتو امام شناسی و غیبت شناسی

باورهای اعتقادی، همواره صحنه نقادی و طرح شبهات بوده است. اعتقاد به امام غایب نیز از این امر مستثنا نیست. یکی از شبهاتی که متوجه این باور شده است، «انتفای فواید و لغویت امام غایب» است. ریشه شبهه مذکور حاصل دو برداشت اشتباه، یا ناقص از مفهوم غیبت، شئون و مناصب امام است. طراحان این شبهه پنداشته اند غیبت یعنی عزلت، اختفا و فقدان شخص و شخصیت امام و شئون امام (رهبری و حکومت سیاسی و حضور اجتماعی). بنابراین، امام غایب، یعنی حاکمی که هیچ حضور و نمودی ندارد!

سنخ شناسی و تبیین رفتاری مسلمانان در همراهی با پیامبر(ص) درغزوه خندق براساس سوره احزاب
2 سال قبل
مقاله

سنخ شناسی و تبیین رفتاری مسلمانان در همراهی با پیامبر(ص) درغزوه خندق براساس سوره احزاب

غزوه خندق به دلیل شرایط روحی و روانی حاکم بر آن، از غزوات حساس و سرنوشت ساز در تاریخ اسلام است. با ورود احزاب به مدینه و پیمان شکنی بنی قریظه، لزوم یکدستی در مقابل مشرکان احساس می شد؛ اما در مقابل نوع رفتار مسلمانان یکدست نبود. خداوند در سوره احزاب به بیان انواع رفتاری مسلمانان در شش گونه پرداخته که نوع همراهی آن ها در سه سنخ همراه فعال، نیمه فعال و منفعل قابل تقسیم بندی است.

حدیث «سیدا شباب أهل الجنه» و مسأله افضلیّت امام
2 سال قبل
مقاله

حدیث «سیدا شباب أهل الجنه» و مسأله افضلیّت امام

یکی از مهم‏ترین موارد اختلاف میان شیعه و اهل سنت، مسأله تفاضل میان اهل‏بیت علیهم السلام و خلفای سه‏ گانه است. در این نوشتار با محوریت حدیث «الحسن و الحسین سیدا شباب أهل الجنة» به بررسی قول حق در این مسئله پرداخته شده است.

درآمدی بر تاریخ کلام امامیه در حلب
2 سال قبل
مقاله

درآمدی بر تاریخ کلام امامیه در حلب

حلب، از شهرهای شمالی شامات، در زمان حضور ائمه(ع)، هیچ‌ گاه مرکزی شیعی دانسته نمی‌شد؛ اما به‌ تدریج، با حضور اسماعیلیه و خاندان‌های شیعی و سادات، شیعیان در این مناطق پراکنده شدند. به قدرت رسیدن خاندان آل‌حمدان برای عالمان شیعی زمینۀ مناسبی پدیدآورد تا آموزه‌های شیعی را در این مناطق گسترش دهند. مهاجرت کلینی، نعمانی و سلامة بن محمد به همین دلیل بود. از کوشش‌های این گروه، تبیین موضوع غیبت و رفع حیرت از جامعۀ شیعی، در اوایل عصر غیبت کبری بود. کلام امامیان حلب، در این دوره، تحت تأثیر مکتب قم بود.

ابن تیمیه و حب و بغض علی بن ابی طالب (علیهم السلام)
2 سال قبل
مقاله

ابن تیمیه و حب و بغض علی بن ابی طالب (علیهم السلام)

شناخت منافق از مومن یکی از مسائل مهم درجامعه مسلمین عصر رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم) بود. شخص منافق به دلیل انجام امور ظاهری اسلام و شرکت در مراسمات مسلمین در ظاهر تفاوتی با شخص مومن ندارد و انسان به راحتی نمی­تواند حکم به نفاق شخصی کند. شاید به همین دلیل بود که پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) آله فرمودند من از کافر بر امتم نمی­ترسم بلکه از منافق می­ترسم؛ زیرا شخص کافر هر چه در دل دارد اظهار و دشمنی خود را  آشکار کرده است؛ اما شخص منافق دشمنی او در نهان است.

فتنه خوارج در شهادت حضرت علی علیه‌السلام
2 سال قبل
مقاله

فتنه خوارج در شهادت حضرت علی علیه‌السلام

پیدایش فرقه «خوارج» که به ظاهردرجنگ «صفّین» شکل گرفت، زخم تازه ای برپیکر جامعه اسلامی بود. این گروه متعصب و پرخاش گر که نقاب تقوا و دین داری بر چهره داشت، با عقاید و باورهای عجیب و دور از منطق خود، همواره برای حکومت نو پای امام علی علیه السلام دردسر ساز بودند و با فتنه انگیزی های پی درپی، مشکلات زیادی برسر راه حاکمیتِ اسلام پدید آوردند؛ از این رو امام علیه السلام که آن ها را مردمی کم عقل وآلت دست شیطان می دانست، در مراحل مختلف، برخوردهای متفاوتی با آنان داشت و ضمن بیان نظر صریح اسلام در باره حکمیت و برخی مسایل دیگر، توانست گروهی بی غرض از این بی خردان را از سراشیبی سقوط نجات دهد، ولی دسته ای دیگر که هم چنان بر لجاجت و عصیان خود اصرار می ورزیدند، درنبردی سخت با سپاهیان اسلام، به هلاکت رسیدند و باقی ماندگان این گروه با هم فکری هم دستان خویش، توطئه قتل امیر مؤمنان علیه السلام را پی ریزی کردند و متأسفانه دراین توطئه شوم موفق شدند.

چیستی عمود نور
2 سال قبل
مقاله

چیستی عمود نور

از جمله عناوین یاد شده، در برخی از روایات، برای یکی از مجاری علم و آگاهی امام(ع) با ذکر ویژگی و نتیجۀ آن، عنوان «عمود نور» است. مرحوم کلینی در الکافی ذیل یک باب و صفار در بصائر الدرجات ذیل چندین باب به بازتاب گسترده روایات عمود نور پرداخته‌اند.