چکیده مقاله«چهره واقعه عاشورا در متون تاریخ نگاران قرون نخستین»
روایتی معتبر و اصیل از تاریخ عاشورا از قول کسانی که هم عصر یا نزدیک به آن زمان بوده اند، همواره ذهن علاقه مندان و پژوهشگران تاریخ را به خود مشغول کرده است.
با توجه به خطبه ها و نامه های آن حضرت، می توان این نکته را دریافت که برخلاف عقیده برخی، حرکت ایشان نه سرّ باطنی داشت تا عموم مردم از درک آن عاجز باشند و نه برای شهادت طلبی بوده است؛ بلکه ایشان برای احیای بزرگ ترین معروف که همان خلافت اهل بیت علیهم السلام بود و برای مبارزه با بزرگ ترین منکر که حکومت افرادی چون یزید بود، قیام خود را شروع کردند.
قطعاً اگر کوفیان به عهد خود پایبند می ماندند، قیام امام حسین(ع) منجر به تشکیل حکومت می شد. با توجه به شرایط حاکم بر جامعه سنت های اسلامی به شدت دگرگون شده بود و سکوت و مبارزه پنهانی فایده ای نداشت، چه مردم کوفه از ایشان دعوت می کردند و چه نمی کردند، حضرت با یزید بیعت نمی کرد و این عدم بیعت قطعاً مورد رضایت حکومت یزید نبود؛ لذا راهی غیر از بیعت یا شهادت وجود نداشت.
مقدمه
سخن گفتن از عاشورا و ابعاد گوناگون آن کاری بس دشوار است. اگر واقعه ای حائز اهمیت بسیار باشد مطمئناً در نقل آن تحریف اغراق و خرافه دخیل خواهد بود؛ زیرا همواره گروهی درصدد تحریف و کاستن اهمیت آن واقعه و گروه دیگر برای نشان دادن اهمیت هر چه بیشتر آن در تلاش هستند حادثه عاشورا نیز از این قضیه مستثنا نبوده است.
عده ای برای نشان دادن هولناکی این واقعه ،بزرگ هر روایتی را بدون بررسی صحت و سقم آن پذیرفته اند و یا جمعیتی معتقدند چهره حادثه عاشورا که هم اکنون در ذهن افراد نقش بسته از منابع نامعتبر دست چندم برگرفته شده است.
همچنین میتوان گفت که ممکن است روایاتی ساخته و پرداخته حکام عباسی باشد تا بنی امیه را تخریب کنند و یا تحریفاتی از جانب بنی امیه در نقل واقعه عاشورا دخیل بوده باشد. قطعاً هر محقق و پژوهشگری میخواهد بداند در سال ۶۱ ق چه بر سر نوه پیامبر و اهل بیت او آمد. شاید مهمترین ابهامات در چرایی وقوع این حادثه علت بیعت نکردن امام با یزید و اهداف ایشان در حرکت خود از مدینه به مکه و از آنجا به سمت عراق باشد.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
امام محمد باقر علیهالسلام روش «تربیت نخبگان علمی» را نهادینه کرد
ثبت دیدگاه