ردّ اشکالات ابن تیمیه بر دلیل اول عقلی علامه حلی بر اثبات امامت امام علی

چکیده مقاله ردّ اشکالات ابن تیمیه بر دلیل اول عقلی علامه حلی بر اثبات امامت امام علی(علیه السلام):

ابن تیمیه به استدلال عقلی علامه حلی بر امامت امام علی (ع) که با استفاده از لزوم عصمت امام ارائه داده، نقدهایی وارد کرده است.

وی ضمن اینکه به طور کلی، انتصاب الهی امام را پذیرا نیست، به دنبال آن، بحث عصمت امام را نیز رد کرده، قبول ندارد.

در واقع، اشکالاتی که ابن‌تیمیه بر عدم لزوم عصمت در امام گرفته، به انکار اصل مسأله امامت به معنایی که مورد نظر شیعه است، بازگشت می‌کند؛ چراکه با پذیرش امامت به معنای مورد نظر شیعه، گریزی از پذیرش عصمت و به دنبال آن، امامت امام علی (ع) وجود ندارد.

این مقاله به روش توصیفی تحلیلی نگارش یافته است و درصدد بیان مسأله استحکام و قوت استدلال علامه حلی بر امامت امام علی (ع) است.

و در واقع، به این پرسش پاسخ می دهد که:

آیا اشکالات ابن تیمیه بر دلیل اول عقلی علامه حلی بر اثبات امامت امام علی (ع) وارد است؟

با تأمل در اشکالات ابن تیمیه، به استدلال عقلی علامه حلی بر امامت امام علی (ع) معلوم می شود نظرات او مردود است که تثبیت استدلال علامه و در نتیجه، اثبات امامت امام علی (ع) و به تبع آن، سایر امامان شیعه را در پی دارد.

۱. مقدمه

علامه حلی یکی از بزرگ ترین علمای عالم تشیع در کتاب کشف المراد با ارائه پنج دلیل درصدد اثبات امامت امام علی (ع) بر آمده است ، که در این پژوهش به دلیل اول ایشان پرداخته می‌شود.

در مقابل ابن تیمیه تلاش کرده این دلیل را با ایراد اشکالات متعدد رد کند.

پرسش اصلی که این پژوهش برای پاسخ به آن شکل گرفته، این است که

آیا این اشکالات ابن تیمیه به استدلال اول علامه حلی وارد است؟

البته قبل از علامه حلی برخی از متکلمان بزرگ شیعه مانند سید مرتضی نیز این استدلال را به نوعی مطرح کرده اند؛

چنان که برخی از بزرگان اهل تسنن، مانند باقلانی نیز قبل از ابن تیمیه این استدلال را رد کرده اند .

اما ضرورت این موضوع به سبب آن است که در زمان معاصر افکار ابن تیمیه در میان بخشی از اهل تسنن اهمیت و شیوع فراوانی یافته است.

استدلال علامه حلی دو مقدمه دارد.

مقدمة اول آنکه امام باید معصوم باشد و مقدمه دوم اینکه علی (ع) معصوم است پس ،امام حضرت علی (ع) است.

علامه حلی برای اثبات مقدمه اول از مدنی الطبع بودن انسان و تزاحمات در زندگی بشری سخن می‌گوید.

و اینکه چاره ای نیست تا امام معصومی باشد که رفع تزاحمات کند و اگر امام معصوم ،نباشد چون دچار اشتباه می شود، خود نیاز به یک امام معصوم دیگر پیدا میکند و همین طور که منجر به تسلسل می شود…

برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید

تحلیل رویکرد ابن تیمیه در تضعیف جایگاه حضرت فاطمه (س) در منهاج السنه و نقد آن بر اساس منابع اهل سنت

نقش علامه حلی در رشد و پیشرفت کلام شیعی