نمادهای تبلیغاتی معاویه در نبرد صفین

چکیده مقاله «نمادهای تبلیغاتی معاویه در نبرد صفین»

نقش، جایگاه و کاربرد نمادها را در زندگی انسان ها نمی توان نادیده گرفت. نمادها در طول تاریخ و در همه جوامع بشری حضور داشته اند.

نماد نشانه اندیشه، شیء، مفهوم، چگونگی و جز این ها است، پدیده ای ملموس و قابل مشاهده که نماینده چیزی جز خودش بوده یا بر چیز دیگری جز خود دلالت دارد.

تکرار نمادها و نشانه ها معنا و احساس هویت خاص فرهنگی و اجتماعی را تقویت می کنند.

تبلیغات یکی از ابزارهای مهم فرهنگ سازی است که می تواند با استفاده از نمادها ارزش های جدیدی را خلق یا تقویت کند.

معاویه با بهره گیری از نمادهای تبلیغاتی توانست نتیجه نبرد صفین را، که واقعه ای تأثیرگذار و نقطه عطفی در تاریخ اسلام بود، به نفع خویش تغییر دهد.

نتایج پژوهش حاضر که با رویکردی توصیفی – تحلیلی نمادهای تبلیغاتی معاویه در نبرد صفین را مورد بررسی قرار داده است نشان می دهد که معاویه از نمادهای تصویری مانند قرآن، پیراهن خونین عثمان و انگشت بریده همسر عثمان و نمادهای کلامی و گفتاری چون خون خواهی عثمان، متون مقدس (روایات و قرآن) و القاب برای مشروعیت دینی و سیاسی خویش بهره برداری کرد که نتیجه آن، ایجاد تفرقه در سپاه عراق، بروز حکمیت و پیروزی معاویه بود.

طرح مسئله

اهمیت نقش و جایگاه نمادها در زندگی اجتماعی بشر یدان علت است که نمادها از ابزار مهم تعامل اجتماعی می باشند.

نمادها معمولاً به معنای نشانه یا کنش هایی هستند که قرار است براساس مجموعه هنجارها با قراردادهای مشترکی معنایی را به فردی دیگر انتقال دهند.

از آنجا که نماد جایگزین چیز دیگری است حامل و ناقل معناست نشانه عنصری اساسی در ارتباطات است.

ابزارهای تعامل انسان نمادها و نشانه ها هستند نشانه های زبانی حرف ها، واژه ها و غیرزبانی تصاویر، اشیاء و هر چیز دیگری که بتوان از آن معنایی استنباط کرد.

از آنجا که نمادها قادر به تغییر ذهنیت و ایجاد باورهای جدید اجتماعی هستند و در ایجاد هویت فرهنگی و تقویت آن نقش مهمی ایفاء می کنند، لذا  از آن به عنوان ابزار مهم تبلیغاتی استفاده میشود تا آنجا که میتوان گفت تبلیغات سرشار از نمادهای مختلف است.

آگاهی از نمادها آثار و کاربردهای آن اشخاص را قادر میسازد تا جامعه و محیط پیرامون خویش را بهتر بشناسند و بر آن تاثیرگذاری بیشتری داشته باشند.
نبرد صفین به مثابه یکی از مهمترین چالش هایی که امام علی در حکومت خویش با آن مواجه بودند از دیر باز مورد توجه تاریخ پژوهان قرار گرفته است.

معاویه پس از به خلافت رسیدن امام علی و برکناری از ولایت شام تلاش کرد تا با طرح خونخواهی عثمان مشروعیت خلافت امام را به چالش کشیده و حکومت آن حضرت را تضعیف کند.

برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید

نقدى بر آمار تلفات جنگ هاى امام على علیه السلام (جمل, صفین, نهروان)

آیا امام حسن مجتبی(ع) و امام حسین(ع) در جنگ‌های جمل، صفین و نهروان شرکت داشتند؟