چکیده مقاله«روش شناسی احتجاجات حضرت زهرا سلام الله علیها در خطبه فدکیه در تبیین امامت»
احتجاجات حضرت زهرا (س)، منظومه ای واحد و یک کل سازوار است که در هر برهه، بخشی از آن بر اساس اقتضاء مخاطب تبلور یافته است.
ایشان اولین حامی مقام ولایت در تاریخ بعد از نبوت است.
روش شناسی احتجاجات ایشان، بر نظم منطقی و روشمندی درونی دلالت داشته و بر این نکته اشاره دارد که
حضرت با مخاطب شناسی به دو بخش خاص و عام جامعه توجه داشته و با بررسی دقیق وضعیت جامعه بعد از رحلت، این جامعه را آسیب دیده از ارتجاع معرفی کرده است.
نگاهی دقیق به منطق و نظامواره سخنان حضرت در خطبه فدک نشان دهنده بهره مندی ایشان از انواع استدلال بر اساس تنوع مخاطب است.
ایشان در میان صناعات خمس با استفاده از دو صنعت خطابه و برهان به اثبات مسائل امامت حضرت علی علیه السلام اشاره کرده و
در استدلال های خویش از روشهای عقلی، نقلی و تاریخی بهره گرفته است و برای انواع مخاطب از هر دست، استدلال و دلیل آوری استفاده کرده است.
این مقاله به روش تحلیلی به شناخت روشهای مورد استفاده در خطبه فدک پرداخته است.
مقدمه
حضرت زهرا بعد از حضرت رسول الله اولین و مهمترین احتجاج کننده اثبات امامت و خلافت برای حضرت علی است که
نظم منطقی و ساختار مدلل کلام ایشان موجب استحکام احتجاجاتشان شده است.
برای شناخت روشمندی احتجاجات باید تمام منقولات ایشان در بحث امامت درکنار یکدیگر چیده شده و آنها را در قالب یک پیکره واحد نگریست.
مهمترین استدلالهای حضرت زهرا و در دو موضع خطبه فدکیه و ملاقات با زنان مهاجر و انصار بیان شده است.
اما در پژوهش حاضر روش شناسی فقط در خطبه فدکیه که مظهر فصاحت و بلاغت است بررسی میشود.
احتجاج در لغت به معنای استقامت بر عقیده و دلیل آوری علیه خصم است. احتجاجات حضرت زهرا به معنای دلیل آوری ایشان در برابر خصم است. اهمیت احتجاجات حضرت زهرا از نظر وقوع این دلیل آوری و دفاع از امامت در جو حاکم بر جامعه اسلامی بعد از رحلت پیامبر اکرم و در شرایط آغاز شقاق و اختلاف در امت اسلامی است.
ایشان در سرآغاز تاریخ شیعه و روبه‌روی سرمنشأ ایجاد فرق اسلامی ایستاده و آسیبهای انحراف از مسیر اصلی نبوت و ولایت را
با استدلالهای محکم بیان کرد.
خطبه حضرت زهرا در شرایطی ارائه شد که اختلاف و دو دستگی در جامعه بعد از رحلت پیامبر صلى الله عليه وسلم آغاز شده بود که
ایشان در استدلال های خود از روش های متنوع بهره گرفته و احتجاجی همه جانبه اقامه کرد.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
آیین خطبه خوانی خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها در بنیاد بین‌المللی امامت برگزار گردید.
ثبت دیدگاه