در ابتدای این نشست حجت الاسلام والمسلمین سید احمد صافی متولی شرعی عتبه مقدسه عباسیه ضمن عرض خیر مقدم به علما، فضلا و پژوهشگران حاضر در جلسه، بیان داشت:«میرحامد حسین عمر شریف خود را در احیای آثار اهل بیت علیهم السلام گذاشت و امدادهای الهی و عنایات اهل بیت علیهم السلام به او کمک کرد تا بتواند آثار خارق العاده‌ای از خود به جای گذارد.»
ایشان ضمن اشاره به برخی آثار و موسوعه‌های علمای شیعه که توفیق نگارش و انتشار آنها همانند معجزه می‌ماند مثل جواهرالکلام در فقه، افزود:«میرحامد حسین هم با همه‌ی کمبود امکانات و محدودیت‌هایی که داشتند و همچنین عمر کوتاه ۶۰ ساله خود، بر نگارش عبقات الانوار توفیق یافت که با آن حجم از تتبعات و مباحث دقیق، به موسوعه بزرگ اعتقادی و مرجعی برای مباحث کلامی تبدیل شد.»
حجت الاسلام والمسلمین صافی در پایان سخنان خود همچنین در رابطه با وصیت میرحامد حسین به فرزندش نکاتی را بیان نمود.
جلسه با سخنان شیخ سلام الناصری نماینده هیئت مدیره احیای میراث عتبه مقدسه عباسیه ادامه یافت و ایشان با اشاره به خدماتی که میرحامد حسین در احیای امر امیرالمومنین علیه السلام انجام داده است، به نقل داستانی از هنگامه‌ی وفات میرحامد حسین و گریه ایشان از قصور در حق امیرالمومنین علیه السلام استناد کرد و افزود:«امروز بر همه حوزه و به خصوص موسسات تحقیقاتی مانند عتبه عباسیه و غیره لازم است که در احیای آثار این عالم بزرگوار و امثال ایشان کوشش نمایند.» وی همچنین برگزاری این نشست را از برکات این امر عظیم دانست.
در ادامه، آیت الله نجم الدین طبسی به عنوان اولین سخنران این نشست علمی، ضمن بیان اینکه یک عالم را یا از تعاریف دیگران از او باید شناخت و یا از طریق بررسی علمی آثارش، افزود: «درباره علامه میرحامد حسین علمای بزرگ شیعه کلمات دقیق و عمیقی دارند؛ از جمله ایشان میرزای شیرازی است که درباره او می‌فرماید: “ذي الفضل الغزیر والقدر الخطیر، العالم الخبیر والفاضل النحریر، الفائق التحریر، الرائق التعبیر، العدیم النظیر” ؛کجا مثل این تعابیر در حق یک عالم، آن هم از شخصی مانند میرزای شیرازی، دیده اید؟» ایشان همچنین جملاتی را از محدث نوری، آقا بزرگ تهرانی، میرزاابولفضل تهرانی و… بیان نمودند و چنین عباراتی را در حق کسی از چنین افرادی بسیار نادر دانستند.
آیت الله طبسی در بخش دیگر سخنان خود به بررسی آثار فقهی علامه میرحامد حسین پرداختند و گفتند: «ایشان در مباحث فقهی بسیار دقیق و علمی وارد شده است تا حدی که علما بعد از او به مباحث و استدلالات ایشان استناد می‌کردند» و در ادامه مواردی را از استدلالات ایشان بیان و لطایف آن را تبیین نمودند.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی، رئیس کنگره بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی رحمه الله و دومین سخنران این نشست علمی، به معرفی مدرسه لکهنو و علمای بی نظیر این مدرسه در علم کلام و فقه پرداختند و از اثراتی که این مدرسه و به خصوص سید دلدار علی نصیرآبادی معروف به غفران مآب و خاندان و شاگردان ایشان بر کلام شیعه در عراق و ایران گذاشتند، نکاتی را ذکر نمودند.
رئیس بنیاد بین المللی امامت در بخش دیگر سخنان خود درباره شخصیت علامه میرحامد حسین سخن گفتند و ضمن ذکر برخی جملات بزرگان شیعه درباره این عالم بی نظیر، در تبیین علت این جایگاه در بین علما بیان داشتند: «اولین نکته مهم این است که علامه میرحامد حسین به نقل مباحث کلامی و اشکالات و پاسخ های رایج اطراف خود اکتفا نکرده است و در هر بحث تمام اشکالات و نظرات و مباحث موجود را بررسی و به دقت علمی برای آنها دلایل متقن ذکر نموده است؛ تا جایی که می توانیم بگوییم میرحامد حسین از محدوده جغرافیایی و زمانه خود فراتر عمل کرد و مباحثی را تبیین نموده که نه تنها برای پاسخ به مخالفین شیعه در آن دوره در هند، بلکه هر کسی که طالب حق و از تعصب به دور باشد، مخاطب مباحث این عالم بزرگ می باشد.»
حجت الاسلام سبحانی دومین نکته آثار علامه میرحامد حسین را تتبع بالای ایشان دانست و افزود: «کتاب و مستندی نبود مگر اینکه میرحامد حسین آن را مطالعه و نکته برداری و استفاده نموده است؛ او به کتابخانه‌های بسیار در نقاط مختلف جهان اسلام و حتی خارج از آن برای جمع آوری و خرید کتاب‌های مختلف و استنساخ از آنها نامه می‌نوشت و پیام می‌فرستاد.»
رئیس انجمن امامت حوزه علمیه قم با اشاره به سختی عصر زندگی علامه از جهت فعالیت‌های اهل سنت و مشکلاتی که شیعه در آن دوره داشته است، افزودند:« میرحامد حسین با همه این سختی ها و مشکلات، روش جدیدی را برای تبیین امامت مطرح نموده که علمای بعد از او مانند علامه سید شرف الدین و علامه امینی و دیگران به اعتراف خودشان بر سر سفره او مهمان هستند»
ایشان در پایان سخنان خود به زمینه‌های بسیار تحقیق و پژوهش در آثار این عالم بزرگوار پرداختند و همچنین به سوالات حضار درباره علامه و منهج امامتی ایشان پاسخ مختصری دادند.
این نشست علمی با سخنرانی اساتیدی از حوزه علمیه عراق ادامه یافت و ایشان به تبیین برخی نظرات علامه میرحامد حسین لکهنوی در حوزه‌های خاص فقهی و کلامی پراختند.
پیش نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین موسوی لکهنوی
ثبت دیدگاه