برگزاری نشست سوم از سلسله نشست‌های فاطمی با موضوع بررسی فضائل اختصاصی حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها در قرآن از منظر احادیث امامیه
نشست سوم از سلسله نشست‌های فاطمی با همکاری معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه ادیان و مذاهب دانشکده شیعه‌شناسی و مذاهب اسلامی و بنیاد بین‌المللی امامت با عنوان «بررسی فضائل اختصاصی حضرت فاطمه (سلام‌الله علیها) در قرآن از منظر احادیث امامیه» با حضور جمعی از اساتید و پژوهشگران این دو مرکز در بنیاد بین المللی امامت برگزار گرديد.
مقدمه و اهمیت موضوع
در ابتدای نشست علمی ، دبیر نشست دکتر ناصر عزیزی هشترودی به اهمیت عید مبعث اشاره کرده و آن را به عنوان روزی که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به رسالت مبعوث شدند، معرفی می‌کند.
این روز بزرگ به عنوان نقطه‌عطفی در تاریخ بشریت و آغاز تحولات بزرگ در جهان اسلام شناخته می‌شود.
سخنران همچنین به نقش حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان دختر گرامی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) اشاره کرده و تأکید کرد که ایشان در مسیر رسالت پیامبر نقش برجسته‌ای ایفا کرده‌اند.
ایشان بیان کرد که برگزاری چنین نشست‌هایی در آستانه عید مبعث، فرصتی مغتنم برای بازخوانی ویژگی‌های معنوی و فداکاری‌های حضرت زهرا (سلام الله علیها) است.
این جلسات به شناخت بیشتر ایثارگری‌ها و فضایل ایشان کمک می‌کند.
ضرورت رجوع به قرآن در شناخت حضرت زهرا (سلام الله علیها)
در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی احمدی به اهمیت و ضرورت رجوع به قرآن کریم برای شناخت جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) تأکید کرد.
وی با استناد به روایات معصومین (علیهم السلام)، بیان کرد که قرآن به عنوان منبع اصلی معرفت دینی و شناخت امامت و ولایت است.
در روایات متعدد، ائمه معصومین (علیهم السلام) به ضرورت شناخت امامت و ولایت از طریق قرآن اشاره کرده‌اند.
به عنوان مثال، در روایتی از امام موسی بن جعفر (علیه السلام) آمده است که قرآن همه را به امام هدایت می‌کند.
این پژوهشگر حوزه‌ی تفسیر قرآن کریم و کلام همچنین به این نکته اشاره می‌کند که در دوران معاصر، برخی جریان‌ها با استناد به قرآن، به جنگ با اهل بیت (علیهم السلام) می‌پردازند.
بنابراین، فهم صحیح قرآن و شناخت آیات مرتبط با اهل بیت (علیهم السلام) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
تقسیم‌بندی آیات قرآنی مرتبط با حضرت زهرا (سلام الله علیها)
در این بخش، آیات قرآنی که به حضرت زهرا (سلام الله علیها) اشاره دارند، به دو دسته کلی تقسیم شده‌اند:
الف) آیات مشترک
این آیات به صورت مشترک به فضایل و جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) و دیگر معصومین (علیهم السلام) پرداخته‌اند. از جمله این آیات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آیه تطهیر (آیه ۳۳ سوره احزاب): این آیه به پاکی و طهارت اهل بیت (علیهم السلام) اشاره دارد و حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان یکی از مصادیق این آیه شناخته می‌شوند.
- آیه اهل الذکر (آیه ۴۳ سوره نحل): این آیه به ضرورت رجوع به اهل ذکر (اهل بیت) برای فهم قرآن اشاره دارد.
- سوره انسان: این سوره به فضایل اهل بیت (علیهم السلام) و ایثارگری‌های آنان اشاره دارد.
ب) آیات اختصاصی
این آیات طبق روایات معصومین (علیهم السلام) به صورت اختصاصی به حضرت زهرا (سلام الله علیها) پرداخته‌اند. از جمله این آیات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سوره قدر: در روایات متعدد، حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان مصداق “لیله القدر” معرفی شده‌اند. به عنوان مثال، در روایتی از امام صادق (علیه السلام) آمده است که “لیله القدر فاطمه است”.
- سوره کوثر: این سوره به حضرت زهرا (سلام الله علیها) اشاره دارد و کوثر به معنای خیر کثیر، نسل پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که از طریق حضرت زهرا (سلام الله علیها) ادامه یافته است.
- آیه تطهیر (آیه ۳۳ سوره احزاب): این آیه نیز به صورت اختصاصی به طهارت حضرت زهرا (سلام الله علیها) اشاره دارد.
- آیه اصطفاء و طهارت(آیه ۴۲ سوره آل عمران)
- آیه ایتاء ذی القربی(آیه ۳۸ سوره روم)
- آیه نصرالله(آیه ۴و۵ سوره روم)
- آیه احصان(آیه ۱۲ سوره روم)
بررسی آیات اختصاصی
در این بخش، برخی از آیات اختصاصی که به حضرت زهرا (سلام الله علیها) اشاره دارند، به تفصیل بررسی شده‌اند:
الف) سوره قدر
ایشان به روایاتی اشاره کرد که در آن‌ها حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان مصداق “لیله القدر” معرفی شده‌اند.
در این روایات، شب قدر به عنوان شب برکت و نزول قرآن معرفی شده است و حضرت زهرا (سلام الله علیها) نیز به عنوان منبع برکت و خیر کثیر شناخته می‌شوند.
سخنران همچنین به این نکته اشاره می‌کند که در روایات، حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان کسی که در برابر دولت بنی امیه قرار گرفته و خیریت ایشان باعث محو تلاش‌های بنی امیه شده است، معرفی شده‌اند.
ب) سوره کوثر
مدیر گروه پاسخ به شبهات پژوهشکده امامت به این موضوع اشاره کرد که سوره کوثر به حضرت زهرا (سلام الله علیها) اشاره دارد.
کوثر به معنای خیر کثیر است و این خیر کثیر، نسل پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که از طریق حضرت زهرا (سلام الله علیها) ادامه یافته است. سخنران همچنین به این نکته اشاره می‌کند که در این سوره، پیامبر (صلی الله علیه و آله) از اتهام “ابتر بودن” مبرا شده‌اند و این برائت از طریق نسل حضرت زهرا (سلام الله علیها) محقق شده است.
ج) آیه تطهیر
وی با اشاره به آیه تطهیر (آیه ۳۳ سوره احزاب) بیان کرد که این آیه به طهارت و پاکی اهل بیت (علیهم السلام) دلالت دارد. و حضرت زهرا (سلام الله علیها) را به عنوان یکی از مصادیق این آیه، از هرگونه ناپاکی مبرا دانستند.
جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) در قرآن
ایشان به این موضوع پرداخت که قرآن کریم جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) را به عنوان یکی از برجسته‌ترین زنان عالم معرفی کرده است.
ایشان به عنوان دختر پیامبر (صلی الله علیه و آله) و مادر امامان معصوم (علیهم السلام)، نقش مهمی در تاریخ اسلام ایفا کرده‌اند.
همچنین ایشان به این نکته اشاره کرد که حضرت زهرا (سلام الله علیها) به عنوان “سیده نساء العالمین” (سرور زنان عالم) شناخته می‌شوند و فضایل ایشان در قرآن و روایات معصومین (علیهم السلام) به تفصیل بیان شده است.
جمع بندی و نتیجه‌گیری
دکتر ناصر عزیزی هشترودی دبیر علمی این نشست علمی به جمع بندی مطالب حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی احمدی پرداخت افزودند: بررسی جایگاه حضرت زهرا (سلام الله علیها) در قرآن و آیات قرآنی مرتبط با ایشان را به دو دسته مشترک و اختصاصی تقسیم کرده است. و با استناد به روایات معصومین (علیهم السلام)، به تفسیر این آیات پرداخته و جایگاه برجسته حضرت زهرا (سلام الله علیها) در اسلام را تبیین کرده است. این جلسه را فرصتی بسیار مناسب برای شناخت بیشتر فضایل و ایثارگری‌های ایشان دانست.
سلسله نشست‌های فاطمی با موضوع «شخصیت و جایگاه حضرت صدیقه طاهره (سلام‌الله علیها)» برگزار میگردد.
ثبت دیدگاه