مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم
کتاب حاوی موضوعات مهم در شناخت امام زمان(ع) و وظایف شیعیان در قبال آن حضرت است.
آیت الله سید محمد تقی موسوی اصفهانی مشهور به فقیه احمدآبادی (م ۱۳۴۸ق) انگیزۀ نگارش کتاب را چنین نگاشته است:
«به فکر افتادم کتاب جداگانه ای در این باره بنگارم که آن فواید را دربر گیرد، و به سبک جالبی آن را به رشته تحریر درآورم. ولی حوادث زمان و رویدادهای دوران و ناراحتی‌های پی در پی، مانع از انجام این کار می شد. تا این که کسی را در خواب دیدم که با قلم و سخن نتوان او را توصیف نمود، یعنی مولا و حبیب دلِ شکسته ام و امامی که در انتظارش هستیم. او را در خواب دیدم که با بیانی روح انگیز چنین فرمود: این کتاب را بنویس و عربی هم بنویس و نام او را بگذار: مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم. همچون تشنه ای از خواب بیدار و در پی اطاعت امرش شدم، ولی توفیق یاری ام نکرد، تا این که در سال گذشته(۱۳۳۰ق) به مکّه معظّمه سفر کردم، و چون آنجا را وبا گرفت، با خداوند – عزّوجلّ – عهد بستم که هرگاه مرا از مهلکه نجات دهد و بازگشتم را به سوی وطن آسان گرداند، تألیف این کتاب را شروع نمایم. پس خداوند بر من منت نهاد و مرا به سلامت به وطن بازگرداند. همچنان که همیشه مواهب و الطافش شامل حال من بوده است، پس به تألیف اقدام نمودم».
وی به عهد خود وفا کرد و کتاب مکیال المکارم را که حاوی موضوعات مهم در شناخت امام زمان و وظایف شیعیان در قبال آن حضرت است، به رشته تحریر درآورد.
کتاب در هشت بخش تدوین شده است:
بخش اول، وجوب شناخت امام زمان(عج) از دیدگاه عقل و نقل و عدم تحقق ایمان بدون شناخت امام علیه السلام؛
•بخش دوم، شامل سه فصل در اثبات وجود حضرت حجت (عج)؛ احادیث متواتر در امامت، و معجزات و کرامات متواتر حضرت است.
بخش سوم، پاره ای از حقوق و توجهات حضرت حجت علیه السلام بر شیعیان؛
•بخش چهارم، بیان ویژگی های حضرت که باید شیعیان به آن امام غایب دعا کنند. این خصوصیات به ترتیب حروف الفبا تنظیم تنظیم شده است. مثلاً در حرف «شین» موضوعاتی از قبیل: شجاعت، شفاعت، شهادت و شرافت آن حضرت و در حرف «غین» غیبت، غربت آن حضرت و غلبه و پیروزی و غنا و بی نیازی مؤمنان به برکت ظهور آن حضرت با استناد به آیات و روایات، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
بخش پنجم، ثمرات و پیامدهای گوارای دعا برای فرج حضرت حجت (عج)؛
•بخش ششم، زمان و حالاتی که در آن باید برای حضرت دعا کرد. مؤلف به پنجاه زمان و هشت مکان مشخص اشاره می کند که دعا برای آن حضرت در این زمان ها و مکان ها مورد عنایت و تأکید قرار گرفته است؛ از جمله زمان ها: بعد از نماز های واجب، در حال سجده، روز پنجشنبه، و …، و از جمله مکان ها: مسجد الحرام، عرفات و….
بخش هفتم، شامل سه مقصد: آداب کلی دعا، چگونگی دعا برای تعجیل ظهور امام مهدی، دعاهایی که از معصوم علیه السلام نقل شده است.
•بخش هشتم، در تبیین وظایف و تکالیف بندگان به خصوص شیعیان و مسلمانان در برابر ساحت مقدس حضرت حجت، امام مهدی(عج) است. مؤلف تعداد هشتاد وظیفه را مورد دقت و تأمل قرار داده است از جمله موضوعاتی مانند: شناخت صفات و آداب و خصوصیات امام، رعایت ادب در مورد ایشان، انتظار فرج، و… .
شایان ذکر است که سه کتاب وظیفة الانام فی زمن غیبة الامام، نور الابصار، و کنز الغنائم خود ایشان، خلاصه ای از کتاب مکیال المکارم است.
چاپ‌های مکیال المکارم
چاپ اصفهان سال ۱۳۶۹ق در یک مجلد با ۵۸۷ صفحه؛
•چاپ اصفهان سال ۱۳۹۷ق در دو مجلد؛
با مقدمه آیت الله صافی گلپایگانی، مؤسسة الامام المهدی در سال ۱۳۶۳ش / ۱۴۰۴ق، قم؛
انتشارات برگ شقایق، ۱۳۸۰ش؛
چاپ پنجم مؤسسۀ الامام المهدی، ۱۴۲۸ق، قم. این چاپ افزون بر اینکه محققانه چاپ شده، رساله آثار التقوی را از مرحوم علامه سید محمدعلی روضاتی در بر دارد که شرح حال و معرفی مکیال المکارم است. نیز مقدمه ای از آیت الله صافی گلپایگانی دارد. در دو جلد چاپ شده و هر جلد دارای سه فهرست فنی (آیات، موضوعی، مصادر) است.
ترجمه‌های مکیال المکارم
تنهای ترجمۀ کامل آن ترجمۀ سید مهدی حائری قزوینی (دفتر تحقیقات و نشر بدر، ۱۳۷۹ش، تهران) است. بعدها انتشارات مختلفی از جمله انتشارات جمکران در سال ۱۳۸۲ش؛ و انتشارات عطر عترت در سال ۱۳۹۱ آن را باز چاپ کرده اند.
افزون بر آن بخشهایی از آن به طور مستقل ترجمه و چاپ شده است. از جمله:
الفباي محبت امام عصر صلوات الله عليه اقتباسي از كتاب شريف مكيال المكارم في فوائد الدعاء للقائم عليه، علی لباف، انتشارات بدر، ۱۳۷۵ش، تهران.
آيين انتظار خلا صه مكيال المكارم، ۱۳۸۳ش، انتشارات جمکران.
گفتنی است که انتشارات بدر تهران و انتشارات مسجد جمکران بخشهای مختلفی از ترجمه کتاب مکیال المکارم را به صورت مستقل چاپ کرده اند.
آثاری که به مکیال المکارم پرداخته‌اند:
راه‍ن‍م‍ای موضوعی:
ترجمه کتاب مکیال المکارم فی فوائد ال‍دع‍اآ للقائم ع‍ل‍ی‍ه‌ال‍س‍لام، ع‍ب‍دال‍ح‍س‍ی‍ن طال‍ع‍ی، م‍وس‍س‍ه فرهنگی ان‍ت‍ش‍ارات‍ی مکیال، ۱۳۸۰ش، تهران.
آشنایی با زندگی و شخصیت و شهادت دلباخته امام زمان (عج) آیت الله فقیه احمدآبادی مشهور به صاحب مكیال المكارم، حجت موحد ابطحی، ۱۳۷۹، اصفهان.
الفباي محبت امام عصر صلوات الله عليه اقتباسي از كتاب شريف مكيال المكارم في فوائد الدعاء للقائم عليه، علی لباف، ۱۳۷۵، تهران
آئين انتظار: خلاصه مكيال المكارم فی فوائد ال‍دع‍اآ للقائم ع‍ل‍ی‍ه‌ال‍س‍لام، واحد پژوهش انتشارات مسجد مقدس جمكران، ۱۳۸۳، قم
تکالیف بندگان نسبت به امام زمان( علیه السلام)، مسجد مقدس جمكران، ۱۳۸۵،قم
فرازها‌ی برگزیده از کتاب: مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم، انتشارات بدر،۱۳۶۰،تهران
نتيجه دعا براي فرج حضرت مهدي عليه السلام،مكيال المكارم في فوائد الدعاء للقائم عليه السلام فارسي . برگزيده، مسجد مقدس جمكران،
منبع:«نگاهی به مکیال المکارم» نوشتۀ عبدالرحیم اباذری، مجله کوثر
ثبت دیدگاه