سلسله نشست‌های علمی «امامت و ولایت اهل‌بیت» از منظر مذاهب اسلامی (روز دوم) به همت دانشکده مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب، بنیاد بین‌المللی امامت و مجمع جهانی اهل‌بیت(علیهم‌السلام) در دانشگاه ادیان و فرق برگزار گردید.
حجت الاسلام والمسلمین دکتر مهدی فرمانیان با موضوع «آیه تطهیر در منظومه فکری اهل سنت» و ارائه دهنده دوم در این نشست حجت الاسلام والمسلمین سیدحسن سبزواری با عنوان «گونه‌شناسی گفتار نبوی در تبیین امامت امیرمؤمنان علیه السلام» و ارائه دهنده سوم این نشست علمی حجت الاسلام والمسلمین دکتر سیدمهدی علیزاده موسوی با موضوع «ولایت ظاهری و باطنی اهل بیت علیهم السلام در فریقین» به بیان دیدگاههای خود درباره موضوعات مطرح شده پرداختند.
تبلیغ عیدغدیر خم دستور مؤکد نبی مکرم اسلام
در ابتدای این نشست جناب دکتر اکبر باقری دهه امامت و ولایت را تبریک گفتند و ایشان تبلیغ غدیر خم را دستور مؤکد نبی مکرم اسلام و از ولایت و امامت اهل بیت علیهم السلام به عنوان مهر نهایی خاتمیت یاد کردند و آغاز آن را یوم الانذار دانستند.
ایشان در بخشی از سخنان خود واقعه تاریخی غدیر خم را که عده‌ی فرض می‌کنند تاریخ مصرف آن گذشته است رد کرد و گفت اصل امامت که آخرین تبلور آن در خطبه غدیر خم پیامبر اسلام است، کلمات و واژگان که در آن استفاده شده است کاملا بدیع و جدید است و وقتی جملات« مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ » را در فضای آکادمیک آنالیز کنیم به این نتیجه می رسیم که امامت محور گفتمان این خطبه شریف است که تا دامنه قیامت ادامه دارد و به جمع بندی مطالب و موضوعات در نشست قبلی که در روز گذشته برگزار شده بود پرداختند و در ادامه مدعوین موضوعات را ارائه دادند.
آیه تطهیر در منظومه فکری اهل سنت
دکتر فرمانیان در ابتدای ارائه موضوع خود، ایام دهه ولایت و امامت را تبریک گفتند و ایشان در ابتدای سخنان خود به بررسی مقالات (۵۰مقاله درباره آیه تطهیر) در دهه نود پرداختند ودر ادامه به محتوایی و تحلیل دادگانی سیاق آیه تطهیر(سوره احزاب/آیه ۲۸) که درباره اهل بیت (علیهم السلام) نازل شده است پرداختند و نظریه آلوسی که این آیه را مربوط به زنان پیامبر می‌داند به شدت رد می کند ایشان ضمن بررسی آیه تطهیر در تفاسیر فرقین و استدلال به وحدت سیاق و نوع ضمائر(کن و کم ) به کار رفته و تغییر لحن در این سوره نشان از این دارد که مقصود از اهل بیت در این آیه، به اجماع علمای شیعه و اکثر علمای اهل سنت، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم، علی بن ابی طالب علیه السلام، فاطمه سلام‌الله‌علیها، حسن علیه‌السّلام و حسین علیه‌السّلام است.
وی در بخشی از استدلال خود چنین می گویند: در ابتدای آیه که خطاب به زنان پیامبر است آنان را از دنیاگرایی برحذر می دارد و در صورتی که نمی خواهند خدمت پیامبر باشند ،ایشان آنها را طلاق دهد و با مهریه خوب از پیامیر جدا شوند و اگر در محضر رسول خدا بودند از حسنات و اجر عظیم برخوردار و در صورت ارتکاب جرم، عذاب زنان پیامیر چند برابر خواهد شد و در این آیه از ضمایر زنانه«کن» و در ادامه آیه که مقصود اهل بیت (علیهم السلام) است از ضمائر (کم) استفاده شده و در طول تاریخ علی‌رغم مخالفتها و تعصبهای بسیار شدید فقط تعداد بسیار کمی مانند عکرمه(از خوارج)، عروة بن زبیر، عبد الله بن زبیر بودند که مفهوم اهل بیت را در زنان پیامبر می‌دانستند زیرا فضای ناصبی گری را اینها رواج دادند.
حدیث کساء
از دیگر مواردی که نشان می‌دهد که مقصود از اهل بیت در آیه تطهیر «زنان پیامبر» نیست بلکه پیامبر اکرم ، علی بن ابی طالب، حضرت فاطمه ، امام حسن و امام حسین سلام‌الله‌علیهم است حدیث کساء است که هیچ کس آنرا رد نکرده است و مورد اذعان ، قبول فرقین، متواتر و مستفیض و در صحاح سته موجود است.
سلام صبحگاهی پیامبر بر اهل بیت علیهم السلام
ایشان با استدلال به روایاتی که پیامبر قبل از وفات خود ۴۰ یا ۱۸۰ روز قبل از نماز صبح بر در خانه حضرت علی و فاطمه زهرا (سلام الله علیهم) می آمدند و بر آنها سلام می کردند را قرینه و شاهد بسیار بزرگی بر این می داند که مقصود اصلی از «اهل بیت» چه کسانی بوده اند و مصداق آنرا قبل از عروج خود مشخص کردند.
علت نوشتن شواهد التنزیل
وی با اشاره به فلسفه و علت نوشتن کتاب حسکانی به نام شواهد النتزیل (همه روایات را از منابع عامه نقل می کند)که در این کتاب ۲۱۰ آیه که درباره اهل بیت نازل شده است را دفاع از اهل بیت می‌دانند.
گونه‌شناسی گفتار نبوی در تبیین امامت امیرمؤمنان علیه السلام
معاونت فرهنگی بنیاد بین المللی امامت سیدحسن سبزواری در ابتدای سخنان خود از فضای حاکم بر جامعه عرب صدر اسلام در جزیرة العرب خبر دادند و افزودند: پیامبر اکرم در طول عمر شریف خود علاوه بر مساله نبوت، موضوع مهم و اساسی امامت را بارها و بارها به شیوه های گوناگون و مختلف مانند تمثیل و تشبیه که در فضای جاهلیت جهلا که پر از تعصب و اختناق و خفقان بوده و در این راه موانع زیادی بوده مطرح کردند زیرا پذیرش و قبول مساله نبوت برای آنان به آسانی نبوده به عنوان نمونه وقتی رسول معظم اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) حدیث «أنَا مَدینَهُ العِلمِ وعَلِیٌّ بابُها، فَمَن أرادَ العِلمَ فَلیَأتِ البابَ» را برای حضرت علی(علیه السلام) را در فضای مطرح می کنند که در آن زمان در کل جزیرة العرب کمتر از هفده نفر سواد خواندن و نوشتن نداشتند و اوضاع اجتماعی، علمی و اخلاقی آن زمان پذیرش چنین مساله را نداشت و رسول خدا در این راه با چه دشواریها و سختی های این راه را طی کردند تا مساله امامت و ولایت حضرت علی (علیه السلام) را در میان مسلمانان با آن وضعیت مطرح کنند.
ایشان بررسی و تحلیل دعوت پیامبراسلام و عوامل مؤثر در آن را در سه مقوله ۱–وضعیت اعتقادی زمان جاهلیت و عصر رسالت ۲–وضعیت علمی مردم ۳-اوضاع اجتماعی و اخلاقی مردم می دانند.
وی در بخشی از سخنان خود، گونه شناسی سیره پیامبر در تبیین امامت امیر مومنان علیه السلام ۱٫گونه های گفتاری الف:محتوایی ب:اسلوب گفتاری و آریه های لفظی ج:زبانی-ارتباطی ۲٫ گونه‌های رفتار تقسیم بندی کردند و به ذکر احادیث و روایات در این زمینه از خاصه و عامه پرداختند.
در انتها ایشان از خلاصه کتاب «امامت علوی در سیره نبوی » و عرضه به نام «ره نمای امامت» که قابل استفاده برای اقشار مختلف مردم است خبر دادند .
ولایت ظاهری و باطنی اهل بیت علیهم السلام در فریقین
در ادامه این نشست علمی؛ حجت السلام والمسلمین علیزاده موسوی در ابتدای سخنان خود می گوید: در اینکه ولایت به چه معناست؟
دو دیدگاه وجود دارد الف:به معنای مودت و نصرت ب: به معنای سرپرستی و اولی به تصرف و از ولایت ظاهری و باطنی اهل‌بیت (علیهم السلام) به عنوان ولایت سهل و ممتنع یاد کردند وافزودند: در عین حال که اگر ولایت حضرات می تواند فرصت تلقی شود اگر معرفی و تبیین خوبی نشود به عنوان تهدید و چالش تلقی خواهد شد.
ایشان دیدگاههای دوران معاصر را بیان می کنند و یکی از نظریات را درباره شیعه را چنین مطرح می‌کنند: با استناد به کتابهای نوشته در صدر اسلام مانند کتاب سلیم بن قیس هلالی و الایضاح فضل بن شاذان نیشابوری امامت را صرفا به معنای خلافت و جانشینی ظاهری می دانند و در ادامه سخنان خود می گوید: رفته رفته در دوران غیبت که جایگاه امامت به تدریج و کذشت زمان به طور کلی تثبیت شده بود به معنای ولایت فرا انسانی، تشریعی و ماورائی مطرح می شود و دوکانه های صوفیه و شیعه و غالیان و ناصبان و مهاجرین و انصار را متذکر می‌شوند و از این دوگانه‌ها به عنوان چالش و تهدید یاد می‌کنند
اهمیت و جایگاه عید غدیر خم
استاد حوزه و دانشگاه از زحمات امثال علامه شرف الدین، علامه میرحامد حسین و علامه امینی و در طول تاریخ تشکر و قدردانی کردند و از توقف و ایستای و نبودن آثار در دفاع از ولایت و امامت گله کردند و آنرا آفت بسیار بزرگی دانستند و بر نوشتن آثار جدید و به روز و به زبان جهانی تاکید کردند.
ایشان با ارزیابی و تحلیل اینکه جهان به اهل بیت علیهم السلام اقبال عمومی پیدا کرده، از محبت و ولایت به عنوان وحدت و استبصار و خوش‌بین کردن جهان یاد کردند و افزودند: اگر جایگاه واقعی غدیر خم در میان مسلمانان و جهانیان جا بیافتد در ذهن حس گرا بیشتر تاثیر می کند و موج بسیار عظیمی را با خود همراه خواهد کرد.
عیدغدیرخم هویت شیعه
در پایان ایشان بر اهمیت و جایگاه ویژه عید غدیر ، توجه مخصوص، بزرگداشت و برگزاری با شکوه آن تاکید کردند و آنرا بزرگترین عامل وحدت میان شیعه و سنی دانستند و از عید غدیر خم به عنوان هویت شیعه یاد کردند و اهمیت ویژه آنرا از عید قربان و فطر و عاشورا بالاتر ارزیابی و تحلیل کردند.
در انتهای جلسه حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر جعفرطیاری ضمن خوش‌آمدگویی از مهمانان و مدعوین این نشست علمی، برگزاری چنین نشست های علمی، پژوهی و تحقیقاتی را ضروری دانستند و از برگزارکنندگان آن تشکر ویژه کردند و در پایان از میان شرکت کنندگان به قید قرعه پنج نفر هزینه سفر مشهد مقدس اهدا شد.
ثبت دیدگاه