آیا حضرت علی (علیه السلام) نه روز بعد از شهادت همسرشان با دختر ابی العاص اموی ازدواج کردند؟

پرسش:

آیا حضرت علی (علیه السلام) نه روز بعد از شهادت همسرشان با دختر ابی العاص اموی ازدواج کردند؟

پاسخ:

یکی از شبهاتی که مطرح می‌شود بحث ازدواج حضرت علی علیه السلام نه روز بعد از شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) می باشد.

الف. عدم تنافی ازدواج مجدد و حزن از دست دادن عزیزان

ازدواج امری لازم برای هر انسان است و فارغ از نیازهای جنسی نیاز روحی نیز برای انسان می باشد،

که شرع آن را جایز دانسته و حتی تاکید دارد اگر خوف گناه برای شخص باشد همین ازدواج بر شخص واجب می باشد.

از این رو نمی‌توان بر اینکه شخصی بعد از رحلت همسرش ازدواج کرده خرده گرفته شود که چرا تو ازدواج کرده ای.

افزون بر اینکه موقعیت امیرالمومنین در آن بازه زمانی بسیار حساس بوده زیرا در خانه او چهار فرزند کوچک حضور دارند که نیازمند رسیدگی هستند و باید کسی در کنار ایشان باشد و کارهای آنان را سامان بخشد.

و با توجه به اینکه حضرت بیرون از خانه بودند و امکان حضور در خانه و انجام کارهای خانه برایشان مقدور نبود از این رو اگر چند روز بعد از شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) ازدواج هم کرده باشند ملامتی (العیاذ بالله) برای ایشان نیست.

ازدواج رسول خدا بعد از وفات حضرت خدیجه

افزون بر اینکه حضرت خدیجه همسر گرامی رسول الله(صلی الله علیه وآله وسلم) در ماه مبارک رمضان سال دهم بعثت از دنیا رفتند،[۱] و بنا بر نقل صحیح حضرت در ماه رمضان همان سال با سودة بنت زمعة ازدواج کردند،[۲]

حال آیا کسی می تواند بگوید که ایشان عزادار و ناراحت از دست دادن خدیجه (سلام الله علیها) نبوده، وقتی رسول الله سالیان سال بعد از رحلت خدیجه نیز به یاد وی بودند و ناراحت می‌شدند.

یا در مورد عثمان بن عفان که بعد از رحلت همسر اولش (رقیه که در زمان جنگ بدر در رمضان سال دوم هجری رحلت فرمود) با خواهر آن (ام کلثوم) ازدواج کرد،

ازدواج عثمان با ام کلثوم بنا بر نقلهای تاریخی در ربیع الاول سال سوم هجری است که فاصله بین ازدواج وی با رقیه و ازدواج مجددش با ام کلثوم کمتر از یک سال است،[۳]

آیا می توان گفت که وی ناراحت مرگ همسر اولش نبوده؟؟

پس بین ازدواج بعد از وفات همسر اول و ناراحتی برای از دست دادن وی هیچ تنافی وجود ندارد.

ب. وصیت حضرت زهرا (علیها السلام)

نکته مهم در مورد ازدواج حضرت علی (علیه السلام) بعد از شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) وصیتی بود که ایشان به حضرت فرمودند،

آنگونه که در منابع تاریخی وارد شده است که حضرت زهرا (سلام الله علیها) در روزهای آخر عمر شریفشان به امیر المومنین (علیه السلام) وصیت فرمودند تا بعد از شهادتش حضرت با امامة بنت ابی العاص که خواهر زاده حضرت زهرا (علیها السلام) بود ازدواج کند.[۴]

دلیل وصیت حضرت نیز اینگونه بیان شده است که ایشان فرمودند: امامة برای فرزندانم همچون من است (کنایه از اینکه او همچون من می تواند از ایشان نگهداری کند)

با این وصیت حضرت زهرا (سلام الله علیها) که می‌خواستند بعد از شهادتشان حتما زنی در خانه باشد تا فرزندان را نگهداری کند فهمیده می‌شود که اگر علی بن ابی طالب (علیه السلام) بر این امر تعجیل فرمودند دلیلش این بوده که زنی برای نگهداری از بچه‌ها در خانه باشد.

و به هیچ عنوان بدین معنا نبوده که امام علیه السلام عزادار و ناراحت همسر گرامیشان نبودند.

ج. نقل مخالف این نظریه

با مراجعه به منابع تاریخی می‌توان دریافت که ادعای این کارشناس وهابی قطعی نبوده بلکه معارض هم دارد، چرا که در برخی منابع تاریخ زمان ازدواج حضرت علی (علیه السلام) با امامة بلافاصله و در نه روز بعداز شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) نبوده، زیرا حضرت زهرا بنا بر نقل معتبر در سال ۱۱ هجری به شهادت رسیدند و بنا بر نقلهای تاریخی ازدواج علی (علیه السلام) و امامة در سال ۱۲ هجری بوده.[۵]

نتیجه

ازدواج بعد از وفات همسر امری شرعی است و اگر کسی این کار را انجام دهد مرتکب فعل حرام نشده، افزون بر اینکه حضرت علی (علیه السلام)  مدتی بعد از شهادت حضرت زهرا (علیها السلام) ازدواج کردند، و چنانچه بپذیریم که ایشان در مدت زمان کوتاهی هم ازدواج کرده باشند اشکالی ندارد چون فرزندان حضرت زهرا در خانه بودند و نیاز بود زنی در کنار ایشان باشد تا از آنان نگهداری کند و چه کسی بهتر از امامه که حضرت زهرا (سلام الله علیها) خودشان نیز بر ازواج امیر المومنین با وی وصیت نموده اند.

[۱] . ابن حجر عسقلانى، احمد، فتح الباري شرح صحيح البخاري، ج۷، ص۱۳۴ دار المعرفة، بيروت، ۱۳۷۹ق.

[۲] . ابن سعد بغدادي، محمّد بن سعد (م۲۳۰)، الطبقات الكبرى، ج۸، ص۵۳، تحقيق: إحسان عباس، دار صادر، بيروت، چاپ اوّل، ۱۹۶۸ م.

[۳] . بغدادي، محمّد بن سعد (م۲۳۰)، الطبقات الكبرى، ج۸، ص۳۸، تحقيق: إحسان عباس، دار صادر، بيروت، چاپ اوّل، ۱۹۶۸ م.

[۴] .ابو نعیم اصفهانی، احمدبن عبدالله، معرفة الصحابة، ج۶، ص۳۲۶۸، تحقیق: غزازی، عادل، ناشر: دار الوطن للنشر، الرياض، چاپ اول، ۱۴۱۹

[۵] . ابن اثير، علي بن ابي الکرم (م ۶۳۰) الكامل في التاريخ، ج۲، ص۲۴۷، تحقيق: عمر عبد السلام تدمري، دار الكتاب العربي بيروت، چاپ اوّل، ۱۴۱۷ هـ. ق.

بررسی سن پیامبراکرم (ص) و خدیجه کبری (س) در هنگام ازدواج

آیا در قرآن آیاتی که بر جریان ازدواج حضرت امام علی(علیه السلام) و حضرت فاطمه(سلام الله علیها) دلالت داشته باشند، وجود دارد؟