آیت الله اعرافی در آئین افتتاحیه پژوهشکده امامت، ضمن تسلیت ایام سوگواری شهادت جوادالائمه امام محمد تقی علیه السلام، به شخصیت ثامن الحجج و ابناء الرضا علیهم السلام اشاره نمود و اظهار داشت: «پیچیده ترین نقشه و استراتژی علیه امامت در عصر مامون رقم خورد؛ استراتژی، راهبرد و اقدام پیچیده مامون در برابر خط ولایت و امامت سابقه نداشته است.»
وی به دوره مواجهه مامون با دستگاه امامت اشاره نمود و با تاکید بر این که استراتژی و راهبرد مامون هضم و ذوب ولایت و امامت کبری در خلافت غاصبانه به صورت نرم و آرام بود، اظهار داشت: «دعوت حضرت به مرو و خراسان، ولایت عهدی با تمهیدات و تشریفاتی که مامون ترسیم نموده بود، از پیچیده ترین نقشه های طول دوره حضور ائمه علیهم السلام و در برابر امامت و ولایت بود که برای مشبه نشان دادن امامت و خارج سازی دستگاه امامت و ولایت از مجرای حقیقی اش مورد توجه قرار می گرفت.»
مدیر حوزه های علمیه با بیان این که امامت همواره خط واضح و مسیر روشن و جایگاه متعالی و منزلتی متفاوت از خلافت غاصبانه ظاهری داشته است، خاطرنشان ساخت: «هرچند اقتدار ظاهری به دست جریان غاصبانه خلافت بوده، همیشه امامت و ولایت متمایز شناخته شده، جایگاه و قرب معرفی و معنوی آن در اذهان منصفان عالم اسلام ثابت بوده است»
وی افزود: «مامون تلاش کرد تا در مهندسی افکار عمومی و معماری فکر جامعه، قصه تمایز دو خط را تحت الشعاع قرار داده، جایگاه رفیع و معنوی خط امامت را تنزل دهد» ایشان همچنین اظهار داشت: «امام رضا علیه السلام همواره تلاش نمود تا این تمایز و دوگانگی و جایگاه بلند اخلاقی و معرفتی و روحی خط امامت مصون بماند و مامون نیز با دعوت امام به مرو و سپردن ولایت عهدی این نکته بسیار پیچیده و حساس را هدفگیری کرد.»
آیت الله اعرافی با تأکید بر این که امام رضا علیه السلام پیچیده ترین تهدید را به فرصت طلایی و استثنایی تبدیل نمود، اظهار داشت: « نخستین بار بود که حجت الهی و امام معصوم و نور ولایت از سرزمین های عرب نشین خارج شده بود؛ این هجرت و حضور موجب تابش انوار ولایت فراتر از سرزمین های جزیره العرب شد و امام علیه السلام در کنار خنثی سازی توطئه ذوب شدن امامت در خلافت، به انتقال معارف الهی در سرزمین کهن و اصیل ایران سرعت بخشید.»
ایشان به فشارهای دوران امام رضا علیه السلام بر گسترش اندیشه دینی اشاره نمود و اذعان داشت: «افزایش فشارها و تهدیدها درکنار گسترش قلمرو اندیشه اسلامی، الطاف الهی با طلوع خورشیدها و تجلی انوار ولایت و امامت در قلمرو وسیعی از عالم اسلام رقم خورد.»
عضو شورای عالی حوزه های علمیه با بیان این که این موفقیت در مقابل توطئه پیچیده دستگاه خلافت، برای مقابله با باز شدن آفاق عالم پیش روی معارف ناب الهی، ابن الرضا علیه السلام در حصر و زندان قرار گرفتند، اظهار داشت: «آماده سازی جامعه برای درک دوران غیبت امام معصوم و آماده سازی جامعه شیعی برای عصر غیبت از برجسته ترین رویکردهای ابناء الرضا علیهم السلام بوده است. باید بر سر آرمان های امامت و ولایت پیمان فداکاری ببندیم.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود، ضمن ارائه گزارشی از سابقه بیش از ۱۲۰۰ ساله حوزه قم، با تاکید بر این که علی رغم تمام فراز و فرودها همواره مشعل فروزان حوزه قم روشن بوده است، اظهار داشت: «با حضور آیت الله حائری در حوزه قم، این حوزه تجدید حیات یافت.»
مدیر حوزه های علمیه توجه به توسعه مرزهای علوم اسلامی در قم نو را مهم ارزیابی نمود و با تاکید بر این که حوزه های علمیه در تمام ادوار مسیر تکاملی و توسعه ای و گسترش خود را طی نموده است، اظهار داشت: «یکی از نقاط عطف و حساس توسعه علوم اسلامی در حوزه قم بود که در نیم قرن اخیر پیشگام و پیشران و پیش آهنگ بوده است.»
ایشان به توسعه مرزهای علوم اسلامی و تعمیق آن در نیم قرن اخیر حوزه های علمیه اشاره نمود و اذعان داشت: «توسعه و گسترش مرزهای علوم اسلامی و علوم حوزوی همواره باید مبتنی بر دقت لازم باشد؛ اقدام به گسترش مرزهای علوم و تلاش برای ترسیم دانش ها و گرایش های جدید باید مبتنی بر توجهات دنبال شود.»
آیت الله اعرافی با بیان این که در پایه ریزی رشته ها و گرایش های نو نباید گرفتار افراط و تفریط شد، خاطرنشان ساخت: «باید با دقت و وسواس مسیر توسعه و گسترش علوم و مرزهای دانش علوم اسلامی را دنبال نماییم.» ایشان همچنین علوم کلامی را یکی از برجسته ترین بسترهای توسعه و بسط دانش اسلامی توصیف نمود و یادآور شد: «هر علم و دانشی که به تعمیق اعتقادات بپردازد از اولویت بالایی برخوردار است، اگر حوزه وظیفه ای در قبال ایران و جهان دارد مهمترین وظیفه در قائمه وظایف حوزه پاسبان و نگهبان اعتقاد و تعمیق اعتقادات در جوامع شیعی، اسلامی و جهانی باشد.»
مدیر حوزه های علمیه با تاکید بر این که علوم کلامی و دانش های مرتبط با آن باید در صدر اولویت ها قرار گیرد، تصریح کرد: «همه علوم عقلی و کلامی و دانش هایی که در تعمیق اعتقادات و تبیین و ترویج آن و صیانت از اعتقاد پاک و سالم دینی اسلامی و شیعی موثر است، باید در صدر اولویت ها ترسیم گردد؛ نگاه و رویکرد درست و اولویت مهم در مباحث اعتقادی باید بر تمام برنامه ریزی ها و طرح های علمی اشراب گردد.»
ایشان بر اهمیت توجه به روش شناسی علوم در توسعه دانش های اسلامی تأکید نمود و با بیان این که فقه اسلامی دائما در مسیر داد و ستد با اصول داشته، افزود: «پیوند فقه با دانش اصول مایه تعالی و رشد و بالندگی فقه بوده است. فقه ما این افتخار را دارد که از آغاز تکون تاکنون دوشادوش اصول بوده، در این میان باید تعامل بین دانش و روش شناسی متدولوژی باید مورد توجه قرار گیرد.»
آیت الله اعرافی تولید مناهج در استنباط گذاره های دانش های اسلامی را بسیار مهم ارزیابی نمود و اذعان داشت: «امامت ما ذخیره گنج بی پایانی است که می تواند در تمام قلمروهای میان رشته ای ورود نموده، حوزه های دانش اسلامی را پربارتر نماید.»
وی ورود در بهره گیری و استخدام فناوری‌های نوین در تعمیق علوم اسلامی و پژوهش های علوم انسانی را تاریخ درخشان حوزه قم، برشمرد و اظهار داشت: «در توسعه مرزهای علوم اسلامی باید نسبت به آسیب های تخصصی گرایی توجه داشته باشیم؛ علوم وقتی دچار پراکندگی زیاد و شاخه های فراوان شد بخشی از نگاه های کلان منسجم نسبت به جهان و انسان را از دست می دهد. در عین تخصص گرایی باید بدانیم که علوم اسلامی منظومه ای به هم پیوسته و نسخه ای جامع برای سعادت و کمال بشری است.»
استاد حوزه علمیه قم در بخش پایانی سخنان خود با تأکید بر این که تعامل بین پژوهش، رشته و آموزش باید مبتنی بر خط ثابت و مستمر دنبال شود، اظهار داشت: «پژوهش حوزه باید درختواره رشته ها را پشتیبانی و منظومه ای تعاملی را ترسیم نماید.» ایشان همچنین یادآور شد: «در گسترش مقوله امامت و گفتمان سازی امامت، گفتمان اسلام ناب و معارف اهل بیت علیهم السلام در دنیا خواهانی دارد خارج از تصور ما، عشق وصف ناپذیری نسبت به معارف وجود داشته، نیاز است تا حوزه های علمیه بیش از پیش نسبت به این استعداد و ظرفیت نشر معارف الهی در گستره بین المللی توجه داشته باشد.»
مدیر حوزه های علمیه با بیان این که در نگاه به آفاق عالم و ظرفیت های جهانی باید قدم های جدی تری برداریم، اظهار داشت: «رویکرد بین المللی در تبیین معارف الهی نیازمند توجه به اقتضائات نگاه مخاطب جهانی است؛ مقوله زبان تنها بخش کوچکی از بین المللی سازی رویکرد حوزه های علمیه است.در قلمرو معارف بنیادین اسلام و حوزه عقاید باید گام های اساسی تری در حمایت از اساتید و پژوهشگران و نهادهای گوناگون برداشته شود.»
ثبت دیدگاه