جمعه, ۱۸ آبان , ۱۴۰۳ Friday, 8 November , 2024 ساعت ×

تازه ها

هشتمین نشست احیاگران فرهنگ امامت با موضوع «نکوداشت آیت‌الله شهید سید محمدتقی موسوی اصفهانی رحمه‌الله صاحب کتاب مکیال‌المکارم» برگزار شد هفدهمین نشست ماه امامت با موضوع «تاریخ امامت؛ چیستی و مسئله شناسی» برگزار ‌گردید. شانزدهمین نشست ماه امامت با موضوع «بازخوانی تحولات امامت پژوهی در یکصد سال حوزه علمیه قم» برگزار شد دوره تربیت مبلغ فاطمی برگزار می‌گردد مجموعه دوره آموزشی تربیت مبلغ فاطمی برگزار می‌گردد دیدار معاون فرهنگی بنیاد بین‌المللی امامت با رئیس اتحادیه طلاب آفریقای جامعة المصطفی العالمیه برگزاری آیین افتتاحیه دوره سطح سه امامت مرکز تخصصی امام شناسی در کرمانشاه دیدار مدیر بنیاد بین المللی امامت با نماینده ولی‌فقیه در لرستان و امام جمعه‌ خرم آباد دیدار معاونین فرهنگی و پژوهش و برخی مدیران بنیاد بین‌المللی امامت با رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی جامعة المصطفی العالمیه آیین افتتاحیه سال تحصیلی جدید سطح سه در شهرستان گنبد با حضور مسئولین مرکز تخصصی امام شناسی برگزار گردید آیین افتتاحیه آغاز سال تحصیلی جدید مرکز تخصصی امام شناسی برگزار گردید نشست علمی گفتمان امامت و تقریب راهبردها و راهکارها برگزار گردید میرحامد حسین از محدوده جغرافیایی و زمانه خود فراتر عمل کرد رئیس بنیاد بین المللی امامت با متولی شرعی عتبه مقدسه عباسیه دیدار کردند فراخوان دوره تربیت و جذب پژوهشگر منتشر شد پیش نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین موسوی لکهنوی اردوی دوره تکمیلی امامت و مهدویت در مشهد معرفی دو فصلنامه علمی(الإمامة على ضوء الكتاب والسنة و العقل) اردوی علمی – فرهنگی طلاب و روحانیون منتخب دوره تربیت مربی امامت استان کرمانشاه   دیدار حجت الاسلام والمسلمین سید کمال حسینی ، نماینده جدید جامعة المصطفی در هندوستان با مدیران بنیاد بین المللی امامت دیدار معاون فرهنگی بنیاد بین المللی امامت با نماینده جامعة المصطفی العالمیة در ترکیه آغاز پذیرش رسمی دوره تخصصی سطح سه امامت در استان کرمانشاه دیدار نماینده مرکز پژوهش‌های عتبه علویه، شيخ سمير الخفاجي با مدیران بنیاد بین المللی امامت انتشار بیش از یکصد جلد از آثار مدرسه کلامی – فقهی لکهنو  و تدوین۱۲۰ پایان نامه با موضوع امامت آغاز شد سلسله نشست‌های علمی «امامت و ولایت اهل‌بیت» از منظر مذاهب اسلامی(روز اول) برگزار شد نشست علمی«ضرورت تبیین اندیشه‌های سلفی‌گری ایرانی» برگزار شد حقایق امامت را به مردم بگویید که حق جویان هیچ گاه از حق رویگردان نخواهند بود پیش همایش کنگره بین المللی علامه میرحامد حسین در لبنان برگزار می شود کل نظام جمهوری اسلامی ایران اعم از حوزه ها، دانشگاه ها و آموزش و پرورش، به تلاش علمی و آموزشی و پژوهشی و فرهنگی بنیاد بین المللی امامت نیاز جدی و مبرم دارند. همکاری دبیرخانه کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین با عتبه مقدسه عباسیه در انتشار نخستین ترجمه عربی کامل عبقات الانوار دیدار نماینده آیت الله العظمی سیستانی با مدیران و اساتید بنیاد بین المللی امامت ولایت مداری حضرت زینب علیهاالسلام شخصیت و نقش حضرت زینب سلام الله علیها در قیام امام حسین علیه السلام در منابع اهل سنت واکاوی معیارهای شناخت احادیث جعلی از منظر علامه امینی در الغدیر «مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم» معرفی صاحب مکیال‌المکارم سید محمدتقی موسوی اصفهانی جلسه توجیهی مبلغان اعزامی ایام فاطمیه استان فارس در بنیاد بین‌المللی امامت برگزار شد

آیه‌ی اکمال دین چیست؟ آیا این آیه مربوط به حضرت علی (علیه السّلام) است؟
۲۹ خرداد ۱۴۰۱ - ۲۰:۴۳
شناسه : 1214
16
پاسخ به پرسش : مراد از امروز در آیه‌ی شریفه روز هجدهم ذی حجّه یعنی غدیر خم است. نزول آیه‌ی شریفه در روز غدیر خم پس از معرّفی و اعلام ولایت امیر مؤمنان (علیه السّلام) در روایات مختلف شیعه و سنّی آمده است.[۲] بنابراین از نظر تاریخی و شأن نزول آیه ارتباط آن با امامت و ولایت حضرت علی (علیه السّلام) روشن است. به ویژه آن‌که پس از نزول این آیه پیامبر فرمودند: «الله اکبر! بر اکمال دین و اتمام نعمت و خشنودی خدا به رسالت من و ولایت علی بعد از من»
نویسنده : حمیدرضا شاکرین، محمدرضا کاشفی منبع : پرسشها و پاسخهای دانشجویی امام شناسی؛ دفتر نشر معارف
پ
پ

پرسش:

آیه‌ی اکمال دین چیست؟ آیا این آیه مربوط به حضرت علی (علیه السّلام) است؟

پاسخ:

آیه‌ی اکمال دین عبارت است از: «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی‏ وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً»[۱]؛

«امروز کافران از غلبه بر دین شما مأیوس شدند، پس از آنان نترسید و از من بترسید! امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام نمودم و دین اسلام را برای شما پسندیدم».

دلالت بر امامت

یک : مراد از امروز در آیه‌ی شریفه روز هجدهم ذی حجّه یعنی غدیر خم است. نزول آیه‌ی شریفه در روز غدیر خم پس از معرّفی و اعلام ولایت امیر مؤمنان (علیه السّلام) در روایات مختلف شیعه و سنّی آمده است.[۲] بنابراین از نظر تاریخی و شأن نزول آیه ارتباط آن با امامت و ولایت حضرت علی (علیه السّلام) روشن است. به ویژه آن‌که پس از نزول این آیه پیامبر فرمودند: «الله اکبر! بر اکمال دین و اتمام نعمت و خشنودی خدا به رسالت من و ولایت علی بعد از من»[۳].

دو : استاد مطهّری بر آن است که افزون بر دلایل تاریخی و روایی، قرائنی در خود آیه وجود دارد که ارتباط آن با مسأله‌ی امامت را تأیید می‌کند. از جمله این‌که در طول مدّت رسالت حضرت ختمی مرتبت قرآن مجید همواره نسبت به خطر کافران هشدار داده و توطئه‌گری و فتنه‌انگیزی بی‌وقفه‌ی آنان را گوشزد می‌نماید.[۴]

امّا در این آیه بیانی کاملاً متفاوت با گذشته دارد و اعلام می‌دارد که دیگر جای ترس از کافران نیست. زیرا آنان همه‌ی امیدهای خود را بر باد رفته می‌بینند و اگر خطری هست که حتماً هست و باید از آن ترسید خطر داخلی است. لذا می‌فرماید از من بترسید «وَ اخْشَوْنِ»

توضیح این فراز از آیه در پرتوی آیه‌ی «إِنَّ اللَّهَ لا یُغَیِّرُ ما بِقَوْمٍ حَتَّى یُغَیِّرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ» روشن می‌شود. سنّت الهی این است که اگر انسان در برابر نعمت‌های الهی سپاسگذاری نکند، آن را به درستی مورد توجّه قرار نداده و از آن استفاده صحیح نکند و به کفران نعمت روی آورد، گرفتار نقمت و عذاب الهی خواهد شد. بنابراین «از من بترسید» یعنی از خودتان بترسید که در برابر این وجه نهایی دین که کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام کردم موضع درستی نگیرید و بر اثر این ناسپاسی نتایج شوم و تلخی را برای خود رقم زنید. بنابراین خطری که از این پس شما را تهدید می‌کند خطر خارجی نیست، بلکه خطر داخلی است. این مضمون نشان می‌دهد که:

اوّلا : آیه‌ی اکمال در اواخر عمر پیامبر (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) نازل شده است.

ثانیاً : مربوط به مسأله‌ای است که با حفظ و رعایت آن اسلام برای همیشه محفوظ است و دین و امّت اسلامی را از هر گزند خارجی مصون می‌دارد. امّا خطر برخورد ناصحیح داخلی در مورد آن وجود دارد و این خطر زیان‌های بزرگی در پی خواهد داشت. مجموع این مضامین کاملاً با مسأله‌ی ارتباط تاریخی و شأن نزول آیه در باب امامت هم‌خوانی دارد. خطر مورد اشاره‌ی آیه در دغدغه‌های آخر عمر پیامبر کاملاً نمودار است. شیعه و سنّی نوشته‌اند که پیامبر در روزهای آخر عمر شریفشان به شدّت نگران وضع آینده‌ی امّت و فتنه‌های داخلی آن بودند.

ابو مدله غلام عایشه می‌گوید: در اواخر عمر پیامبر نیمه شبی دیدم که آن حضرت وقتی همه در خواب بودند از خانه به طرف بقیع بیرون شد و من از دور در پی ایشان رفتم. دیدم برای اهل بقیع استغفار نمود. سپس به این مضمون فرمود: «شما چه خوش رفتید و همای سعادت را در آغوش گرفتید، امّا اکنون فتنه‌هایی چون پاره‌های شب تار روی آورده است».[۵]

علّامه‌ی طهرانی به استناد آیات صریح قرآن در این باره می‌نویسد: «آنچه مورد عداوت و دشمنی کفّار بود دین اسلام بود نه خود مسلمانان، مگر به جهت دین‌شان که دین حق بود و آخرین چیزی که در زوال دین به آن امید بسته بودند این بود که می‌پنداشتند بعد از پیامبر چون دین قائم به امر ندارد از بین می‌رود، لیکن ظهور اسلام تدریجاً و نفوذ آن در بین اهل اسلام و انتشار آوازه و اعتلای کلمه‌ی آن با شوکت و قدرتی که همراه بوده از آرزوهایشان ناامیدشان ساخت و تنها چیزی که به آن دلخوش بودند این بود که با رفتن پیامبر آئینش هم از میان برود و این زمانی محقّق می‌شود که خداوند برای دین قائم به امری معیّن نکند که در حفظ و تدبیر امورش جای پیامبر بنشیند و امّت را بدان سمت هدایت و ارشاد نماید. و در این صورت که کفّار مشاهده کردند دین از مرحله‌ی قیام شخصی به مرحله قیام نوعی منتقل شده است و در مراحل کمال خود از صفت حدوث پا در مرحله‌ی بقا می‌گذارد یأس و ناامیدی تمام وجودشان را فرا می‌گیرد. این است اکمال دین و اتمام نعمت. بنابراین دیگر جایی برای ترس از کفّار نیست. بلکه باید از من بترسید. مراد این است که در همان چیزی که باید از کفّار می‌ترسیدید یعنی این‌که دین‌تان را از بین ببرند، اکنون باید از من بترسید که با کفران این نعمت دین از کفتان بیرون آید و به جای بهره‌مندی از مواهب آن دچار عذاب و گرفتاری و ذلّت شوید».[۶]

 

 

منبع:

[۱]. مائده (۵)، آیه ۳٫

[۲]. علّامه امینی در الغدیر، ج ۱، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۲۳۰-۲۳۸ از منابع متعدّد اهل سنّت نزول آیه در واقعه‌ی غدیر را نقل نموده است.

[۳]. الغدیر، ج ۱، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۲۳۱٫

[۴]. بنگرید: آل عمران (۳)، آیه ۶۱ و ۱۰۰، بقره (۲)، آیه ۱۰۹ و ۲۱۷، صف (۶۱)، آیه ۹ و ۱۰٫

[۵]. بنگرید: شهید مطهّری، امامت و رهبری، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۱۴۷-۱۱۷٫

[۶]. بنگرید: علّامه سیّد محمّد حسین طهرانی، امام‌شناسی، ج ۸، (صلِّی الله علیه و آله و سلّم) ۳۸-۴۳٫

 

 

ثبت دیدگاه

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.