پرسش:
دلایل عقلی عصمت امامان چیست؟
پاسخ:
متکلمان به ادله مختلف عقلی در اثبات عصمت امامان استناد کرده‌اند که اهم آنها عبارتند از:
برهان اول:
امام حافظ شریعت است، حافظ شریعت باید معصوم باشد، پس امام باید معصوم باشد. صغرای قیاس روشن است و محتاج بیان نیست.
ولی کبرا نیاز به شرح مختصری دارد.
اگر حافظ شریعت معصوم نباشد و دچار اشتباه در بینش و نظر و یا خطاکاری در عمل باشد، لازم می‌آید کم‌کم محتوای شریعت دچار انحراف و تحریف گردد
و طولی نمی‌کشد که آن‌چه از شریعت باقی می‌ماند با حقیقت آسمانی آن از زمین تا آسمان فاصله می‌یابد و دیگر شریعتی باقی نمانده است،
پس باید متولّی و حافظ و مبین و مفسر شریعت (امام) به هرحال معصوم باشد،
تا هم در فهم و ابلاغ و شرح حقیقت شریعت اشتباه نکند و هم در اجرا و عمل و پیاده کردن آن از انحراف مبرّا باشد.
برهان دوم:
آزار و اذیّت و ضرب و جرح و کشتن پیامبر و امام حرام است.
در صورت ارتکاب گناه از باب امر به معروف و نهی از منکر آزار و زدن و حتی کشتن آنان واجب.
در این صورت تناقض لازم می‌آید. یعنی یک فعل هم بر مکلّف واجب است و هم حرام، پس باید پیامبر(صلی الله علیه و آله) و امام از ارتکاب گناه مصون باشند.
مقدمه اول روشن است زیرا هم در پیشگاه عقل بدیهی است که اذیّت و ضرب و شتم پیامبر و امام با جایگاه و سمت آنها هیچ‌گونه تناسبی ندارد
و هم آیات و روایات فراوانی بر حرمت ایذا پیامبر و امام وارد شده است.
در مورد مقدمه دوم نیز باید دقّت کرد که هم از نظر عقل امر به معروف و نهی از منکر عام است
و هیچ اختصاصی به مردی دون فردی ندارد و هم از نظر شرع، پس پیامبر و امام نیز تحت این حکم عام قرار می‌گیرند و شامل آنها نیز می‌شود،
و این مطلب که امر به معروف باعث آزار و ضرب و جرح و سرانجام حبس و قتل می‌شود نیز محتاج توضیح نیست.
ثبت دیدگاه