چکیده مقاله«بررسی اخبار محسَّن بن علی علیهما السلام در منابع فریقین»
منابع تاریخی و حدیثی فریقین ذیل بررسی فرزندان امیرالمؤمنین علی علیه السلام و حضرت زهرا علیها السلام، «محسَّن» را یکی از فرزندان آنان شمرده اند.
اما منابع عامه دربارة تولد، وفات و یا شهادت محسَّن اختلاف نظر دارند.
بسیاری از آنها ضمن برشماری ایشان در عِداد اولاد حضرت علی علیه السلام و فاطمه علیها السلام، صرفاً به مرگ او در کودکی اشاره کرده اند.
برخی از آنها نیز یا اساساً اخبار شهادت محسَّن را نقل نکرده و یا تحریف و حذف کرده اند.
از سوی دیگر، اکثر قریب به اتفاق منابع شیعه علاوه بر ذکر نام محسَّن، به سقط شدنش در اثر هجوم به بیت حضرت فاطمه علیها السلام
تصریح دارند و معدودی نیز وفاتش در کودکی را بدون ذکر سبب نقل کرده اند، که با قول به سقط و شهادت منافات ندارد.
ازآن روکه برخی از پژوهندگان معاصر ضمن گزارش اخبار متون شیعه، در اعتبار و دلالت آنها تشکیک روا داشته اند،
در این مقاله، گزارش های موجود در منابع فریقین بررسی و اعتبارسنجی شده است.
مقدمه
در پژوهش‌هایی که تا کنون دربارۀ ابعاد مربوط به محسن به عنوان ،آخرین کوچک ترین و مظلوم ترین فرزند حضرت فاطمه و علی
صورت گرفته به برخی مسائل توجه شده است، همچون: وجود تاریخی او، وفات در کودکی و در عصر نبوی، و یا شهادت در جریان هجوم به خانه حضرت فاطمه ، و سرانجام چگونگی شهادت وی.
یکی از پژوهشگران معاصر در سالیان اخیر، با بررسی منابع فريقين، نتیجه ای غیر منطبق با باور رایج شیعی گرفته و
پیام اصلی پژوهش وی، تشکیک در اعتبار روایات مربوط به وجود و شهادت محسن بن علی بود .
هر چند این مقاله پس از انتشار، واکنش‌هایی به دنبال داشت و برخی بر آن نقد نوشتند اما با توجه به مبنایی بودن بعضی از ادعاها و روش مقاله، همچنان جای بررسی نقادانه نقد مبانی در آن وجود دارد.
مقاله یادشده، نویسنده ابتدا گزارش‌های موجود در منابع غیر شیعی را نقل کرده و با ذکـر شــواهد و قراین ذی ربط،
به این نتیجه کلی رسیده که قدر متیقن از این گزارش‌ها آن است که محسـن بـن علـی در کودکی از دنیا رفته است.
بدون آنکه بتوان از این اخبار، زمان قطعی وفات او در عصر نبوی یا پس از آن را به دست آورد.
گرچه باید اذعان کرد که این اخبار در وفات محسن بن علی پس از رحلت رسول خدا ظهور دارند.
نویسنده در ادامه با نقل قراینی مشتمل بر دیدگاه نظام، ابن ابی دارم و نقــل ابـن ابی الحدید از ابوجعفر نقیب، شواهد دال بر سقط و شهید شدن محسن در منابع عامه را نقل کرده است.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
مطالعه موردی سقط جنین عمدی « حضرت محسن» از منظر فقه و حقوق کیفری و آثار مترتب برآن
ثبت دیدگاه