بررسی آماری-تحلیلی احادیث سلسلهالذهب اعتقادی (غیر از مسألة امامت) در عیون اخبارالرضا
چکیده
احادیث اعتقادی که بازتاب ورود امامان در مسائل کلامی و ایجاد و تقویت مکتب کلامی شیعه است، ارزش و جایگاه حدیث را در کلام نقلی آشکار می‌سازد.
در این میان، روایات سلسلة‌الذهبی وجود دارد که در صورت اعتبارسنجی سند آن‌ها در بخش راویان غیرمعصوم، از یقینی‌ترین و ارزشمندترین روایات امامیّه هستند که این، اعتماد به آن‌ها را موجّه ساخته و بررسی و مطالعه پیرامون آن‌ها به تأیید و غنی‌سازی ادلّه و مستندات نقلی کلام شیعی می‌انجامد.
روایاتی با این ویژگی در عیون اخبارالرضا، با محتوای اعتقادی و غیراعتقادی وجود دارند.
در مقاله حاضر، احادیث، در موضوع‌های اعتقادی (غیر از موضوع امامت)، از قبیل ایمان، توحید و صفات خداوند، صفات و جایگاه پیامبر اکرم، ملائکه و دیگر مسائل مرتبط به شمارش درآمد و پس از توصیف محتوایی، مورد بررسی و تحلیل کیفی و کمّی قرار گرفت.
محتوای ۹۴ روایت به‌دست آمده در این باره، تأیید آموزه‌های اعتقادی شیعه و یا ناظر به پاسخ شبهات در آن زمینه است. پژوهش آماری- تحلیلی حول این احادیث افزون بر آن‌که تأیید محکمی بر قدمت و اصالت اعتقادات شیعه از دوره حضور ائمه را به دست داد، همچنین قدمت و پی‌درپی نقل شدن آموزه‌ها، اهمیّت آن‌ها نزد ائمه را رسانید.
مقدمه
عيون اخبار الرضا، یکی از مهمترین مجموعه های روایی شیعی است که شیخ صدوق در قرن چهارم، یعنی حدود یک قرن و نیم بعد از شهادت امام رضا جمع آوری و در ۶۹ باب (۳۰) باب در جلد اول و ۳۹ باب در جلد دوم تنظیم کرده است.
ده باب اول ،کتاب درباره شخصیت امام رضا و مباحث پیرامونی آن حضرت است و از باب یازدهم سخنان امام در موضوع های گوناگون و احتجاج ها و مجالس آن حضرت نقل شده است البته در لابه لای ابواب دیگر نیز درباره شخص امام رضا بابهایی اختصاص یافته است.
عيون، جمع عین به معنای برگزیده ،نخبه نادره با برجسته است . از این رو واژه «عیون» در نام این کتاب، می تواند اشاره به این باشد که در بردارنده مجموعه ای بی نظیر در باب تاریخ زندگی مناظرات و سخنان امام هشتم و یا به نقل ایشان از پدران بزرگوارشان به ویژه از پیامبر است که در موضوعات مختلف کلامی، تاریخی، فقهی، اخلاقی تربیتی و بهداشت و سلامت گردآوری شده است.
در این کتاب نکته های ناب تفسیری، اشعار زیبای امام هشتم و اشعار برخی از شاعران در مورد ایشان و اهل بیت به وجود دارد و در مجموع دايرة المعارفی مختصر درباره امام رضا است.
برای دریافت متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
ثبت دیدگاه